HEYBELİADA RUHBAN OKULU (HRO) MESELESİ: SİYASA, MENFAAT, PARANOYA VE ETKİLER

Authors : Mete Kaan KAYAPINAR, Gökhan AK

Pages : 34-47

Doi:10.21733/ibad.2090

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2017-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1844 yılında Heybeliada’daki Umut Tepesi’nde açılan Heybeliada Ruhban Okulu, İstanbul’un fethi sonrası Türklerin hâkimiyetine girmesine rağmen, Osmanlı İmparatorluğu tarafından varlığı tutulan İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin doğrudan ilgi ve yetki alanında hareket eden bir kurumdur. Doğu Bloku’nun çöküşü ve küreselleşme süreçleriyle birlikte dinî değerlerin toplumlar nezdinde yükselişe geçmesi, dinin dünya siyasetinde öneminin artıp daha belirgin bir araç olarak kullanılması, Türkiye’de hem İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi’ni hem de 1971’de kapatılmış olan HRO’yu gündeme taşımıştır. 1971 yılından bu yana kapalı olan Heybeliada Ruhban Okulu, özellikle bu tarihten sonra Türkiye, Yunanistan ve Patrikhane arasında siyasî, hukukî ve kültürel gelişme ve ihtilaflara konu olan temel kurumsal bir sorun konumu kazanmıştır. Hatta bu sorun, son yıllarda ABD ve AB’nin de müdahil olduğu uluslararası bir nitelik kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, her şeyden önce bir hukuk devleti olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin Heybeliada Ruhban Okulu’nun geleceği konusunda uygulayabileceği siyasayı, söz konusu okulun geçmişten günümüze İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi ile ilişkileri, statüleri ve Türk-Yunan sorunlarına etkileri açısından salt hukukî mülahazalar çerçevesinde irdeleyerek ortaya koymaktır.
Keywords : Heybeliada Ruhban Okulu, Lozan Barış Antlaşması, İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Rum Azınlık, Türk Yunan Sorunları