Divan Şiirinde “Nân-pâre” Kavramı ve Bu Kavramın Divan Şairleri Tarafından Kullanımı

Authors : Vesile ALBAYRAK SAK

Pages : 447-461

Doi:10.21733/ibad.844931

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2021-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı’da padişahtan müneccime vezirden çizmeciye çok çeşitli meslek mensubu insan genelde sanatla özelde şiirle uğraşmış; hem sayıca çok hem de zevkte çeşitlilik arz eden eserler ortaya çıkmıştır. İçinde bulunulan sosyal ve ekonomik koşullara bağlı olarak yardıma ihtiyaç duyan şairler padişah ve şehzade başta olmak üzere geçimi ile ilgisi olan alt veya üst kademedeki kişilere hatta varlıklı kişilere başvurmuştur. Padişah ve devletin ileri gelenlerinin lutfuna mazhar olarak geçimini sağlayıp durumunu düzeltmeye uğraşan bu şairler kaside, gazel, kıt’a vb. eserler kaleme alarak in’âm, ihsân, atâ, lütuf, bahşiş, câize gibi kavramlarla yardım talep etmişlerdir. Bu kavramlardan biri de “nanpâre”dir. Ekmek parçası, ekmek dilimi anlamındaki ifade mecazen geçimini sağlayacak iş, memuriyet, gelir anlamında kullanılmış; zor durumda olan şairlerimiz içinde bulundukları geçim sıkıntısını anlatmada bu kavramı tercih etmişlerdir. Çalışmamız nân ve pâre kelimelerinden oluşan bu kavramın divan şairlerimiz tarafından hâllerinin arzında hangi anlamlarda ve nasıl kullanıldığını ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Keywords : Divan şiiri, nanpâre, divan