Flâneur, Phantasmagoria and Existence in Modern Cities: An Analysis of Benjamin and Sartre

Authors : Tuba KANCI, Umutcan TARCAN

Pages : 525-537

Doi:10.21733/ibad.1197631

View : 18 | Download : 16

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern şehir ethosu, 19. yüzyıl şair ve yazarı Charles Baudelaire\`den bu yana sosyal ve edebi kuramlarda önemli bir tartışma konusu olagelmiştir. Baudelaire\`in şehir imgeleri ve modernlik arasındaki ilişkiye duyduğu ilgi, siyaset, kültür, toplumsal cinsiyet, fenomenoloji ve ontoloji üzerine çalışan ardıllarının pek çoğuna esin kaynağı oluşturmuştur. Böylece çağdaş felsefe, modern şehri kesişimsellikler ile bezeli bir varoluş alanı olarak ele almıştır. Yirminci yüzyılın önde gelen iki düşünürü olan Walter Benjamin ve Jean-Paul Sartre da Baudelaire\`in çalışmalarından modern şehir ethosuna ilişkin kuramlarını temellendirmek için faydalanmışlardır. Benjamin, modernlik deneyimini açıklamak için Baudelaire\`in erken dönem modern kentlerdeki aylak, sıra dışı ve yalnız bireyleri simgeleyen flâneur kavramını kullanmıştır. Sartre ise varoluşçuluk düşüncesini ortaya koymak için romanlarında ve denemelerinde flâneur esintileri taşıyan şehir karakterlerine yer vermiştir. Her ikisi de modernite ile şehir ethosu arasındaki gerilimi, yabancılaşma, sömürü ve dışlama üreten bir muamma olarak görmüştür. Bu çalışmada Benjamin ve Sartre\`ın modern kentlerdeki varoluş problemine ilişkin düşünceleri incelenmiştir. Önce modernitenin bir öznesi olarak flâneur kavramına bakılmış, daha sonra ise Benjamin ve Sartre’ın konuya temas eden eserleri sırasıyla incelenerek bu eserler arasındaki farklılıklar açıklanmıştır. Çalışma ile Benjamin\`in modern şehir deneyimine sosyokültürel bir bağlam atfettiği, Sartre\`ın ise probleme daha fenomenolojik bir perspektiften yaklaştığı sonucuna varılmıştır.
Keywords : Flâneur, Fantazmagori, Modern Şehir, Walter Benjamin, Jean Paul Sartre