Erzurum İlinde Çerezlik Ayçiçeği Üretim Maliyeti

Authors : Ahmet Semih UZUNDUMLU, Yavuz TOPCU

Pages : 33-40

View : 22 | Download : 8

Publication Date : 2012-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :2010 yılı verilerine göre, Türkiye’de yaklaşık 900000 da alanda çerezlik ayçiçeği üretimi yapılmış ve 167 kg da-1 verim sağlanmıştır. Çerezlik ayçiçeği üretimi bakımından lider iller; Kahramanmaraş, Ankara, Denizli, Kırşehir, Bursa, Kayseri, Kırıkkale, Aksaray, Konya ve Erzurum’dur. Erzurum, çerezlik ayçiçeği üretim alanı ve üretim miktarı bakımından, sırasıyla Türkiye’de 12. ve 10. sıradadır. Erzurum ilinde 18123 da alanda çerezlik ayçiçeği üretimi yapılmakta iken, bu alanın 17170 dekarı (%95) Pasinler ilçesinde bulunmakta ve bu yüzden Pasinler ilçesi, ana kitleyi temsil etme niteliğine sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Erzurum ilinde çerezlik ayçiçeğinin maliyeti ve gelirinin incelenmesidir. Çalışmadan elde edilecek veriler, çerezlik ayçiçeği üretiminin yoğun olarak yapıldığı Pasinler ilçesindeki 11 köyün 86 işletmeyle yüz yüze yapılan anketlerden sağlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, çerezlik ayçiçeği üretim maliyetinde değişir masrafların payı %73 olup, değişir faktörlerden gübre, tohum ve sulama suyu fazla kullanılmışken, bakım işlerinde kullanılan işgücü daha düşük düzeyler ve bu durum verim üzerinde düşüşlere neden olmuştur. Bu yüzden, birim çerezlik ayçiçeği üretim maliyeti 2.0 TL kg-1 olarak hesaplanmış ve ürün satış fiyatı ise 1.6 TL kg-1 belirlenmiştir. Bunun bir sonucu olarak, toplam üretim maliyeti toplam GSÜD aştığından, Net kâr -87.42 TL da-1 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre; işletmelerin kıt kaynakları kullanımında teknik ve ekonomik etkinlik seviyeleri belirlenerek, maliyet minimizasyonu sağlanabilir. Çerezlik ayçiçeği için reel satın alma fiyatlarının tespit edilmesi ile GSÜD artırılabilir. Böylece işletmeler belirli ölçeklerde maksimum gelir sağlayabilir ve bunları yatırımlara aktarabilirler
Keywords : Çerezlik ayçiçeği, üretim maliyeti, brüt kâr, GSÜD