Şeyh Ali Sebtî ve Palu Çevresinde Hâlidîliğin Yayılmasındaki Yeri

Authors : Serdar KARABULUT

Pages : 145-175

View : 30 | Download : 15

Publication Date : 2018-06-07

Article Type : Research Paper

Abstract :XIX. yüzyılda Nakşibendîliğin Halidilik kolu birçok bölgede etkin en önemli tasavvuf tarikatı haline gelmiştir. Şüphesiz bu yayılmada Halidiligin kurucusu Mevlana Halidi Bağdadi Hazretleri'nin (ö.1826)  büyük rolü vardır. Mevlana Halidi Bağdadi Hazretleri'nin (ö.1826) etkisiyle Halidilik, özellikle Kuzey Irak, Suriye, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde büyük kitleler üzerinde etkili olmuştur. Mevlana Halidi Bağdadi'nin en önemli halifelerinden biri Şeyh Ali Sebiti Hazretleri idi. Şeyh Ali Sebiti Hazretleri hocası Mevlana Halidi Bağdadi Hazretleri'nin (ö.1826) vasiyeti gereği Palu Hükümeti'ne gelerek halkı, Nakşî-Halidi ekolünü temsil eden tasavvuf yolunda irşat etmiştir.  Şeyh Ali Sebiti Hazretleri(ö.1871) vefatına kadar özellikle Palu, Harput (Elazığ), Bingöl İleri'nde büyük şahsiyetler yetiştirerek toplumu tasavvuf yolunda derinden etkilemiştir. Onun yetiştirdiği şahsiyetlerin kurdukları medreseler ve dergâhlar vasıtasıyla Halidilik özellikle Harput (Elazığ) ve Bingöl İlleri'nde kalıcı bir zemine oturmuştur. Bu yönüyle de Şeyh Ali Sebiti Hazretleri (ö.1871) Harput (Elazığ), Bingöl İlleri'ndeki Nakşî-Halidilik tarikatının ilk öncüsü olarak da bilinmektedir. Bu makalede Şeyh Ali Sebiti Hazretleri'nin temsilcisi olduğu Nakşî-Halidiligin Harput (Elazığ) ve Bingöl İlleri'nde yayılmasının tarihi süreci hakkında bilgiler sunulmuştur.
Keywords : Nakşibendîlik, Halidilik, Şeyh Ali Sebiti, Tasavvuf