MÜTENEBBÎLER MESELESİ BAĞLAMINDA CÂHİLİYE ARAPLARININ NÜBÜVVET TELAKKÎLERİ

Authors : HÜSEYİN SARIKAYA

Pages : 173-214

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2018-07-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap toplulukları İslamiyet'in doğuşundan önce Arap yarımadası ve çevresindeki bölgelerde yaşamaktaydılar. Bu topluluklar siyasi bir birlik halinde yaşamaktan ziyade dağınık kabilelere ve boylara ayrılmışlardı. Cahiliye devrinde Arap toplulukları Mecusilik, Sabilik, Hıristiyanlık ve Yahudilik gibi çeşitli inançlara sahiptiler. Fakat Arap kabilelerinin zihin dünyalarını daha çok putperestlik şekillendirmekteydi. Diğer dinlerin öğretilerini de zaman zaman kendi inançlarının içerisine dahil etmekteydiler. Böylece tutarsız ve dünyevî dinî algıları zaman içerisinde kendine has bir şekil aldı. Bu algı uluhiyet, ahiret, ibadet ve nübüvvet telakkilerini derinden etkiledi. Hz. Peygamber'in hayatının sonlarına doğru İslamiyet Arap yarımadasının tamamıma yayılmış olmakla birlikte, bu dini sonradan benimsemiş olan bazı insanlar eski inançlarını tam anlamıyla terk etmemişlerdi. Nitekim Hz. Peygamber'in vefatının ardından patlak veren Ridde isyanlarına çok sayıda kabilenin destek vermiş olması bunun en açık göstergesidir. Bu isyan hareketinin en tehlikelileri peygamber olduklarını iddia eden mütenebbîlerdi. Mütenebbîler meselesi bir yönüyle siyasi bir hüviyete sahipken diğer yönüyle mezkur kabilelerin dinî inançlarının keyfiyetini gözler önüne sermektedir. Bu çalışma, mütenebbîler meselesi çerçevesinde isyan hareketlerine destek vermiş olan Arap kabilelerinin nübüvvet kurumuna bakışlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu meselenin daha iyi anlaşılabilmesi için de Arap coğrafyasının tarihi geçmişi ve dinî inanç merkezlerinin durumunu, şair ve kahin gibi kabilelerin gözünde ayrı bir değeri olan grupların ahvalini, ridde hareketlerinin tarihsel süreci ile mütenebbîlerin ortaya çıkışlarındaki etkenleri değerlendirmenin de faydalı olacağı kanaatindeyiz.
Keywords : Mütenebbîler, Ridde İsyanları, Müseylimetü'l Kezzâb, Tuleyha b Huveylid, Secâh bt Hâris, Esved el Ansî, Lakît b Mâlik el Ezdî, Selmâ bt Mâlik, Nübüvvet Algısı, Araplar, Şair, Kahin, Cahiliye Devri