Gazzâlî’nin İhyâ Adlı Eserinde Sıhhat ve Maraz

Authors : Abdulvehap ERİN

Pages : 93-122

Doi:10.5281/zenodo.7513155

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2023-01-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Gazzâlî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 505/1111); İhyâ’ü ‘ulûmi’d-dîn adlı eseri sınırları dahilinde sıhhat ve maraz kavramlarının hangi çerçevede ve nasıl tanımlandığı, özellikle mânevî insert ignore into journalissuearticles values(ruhanî/kalbî/ahlâkî); tabâbet açısından bu eserde ne gibi kaidelerin ortaya konulduğu ve ilimlerin bu kavramlar çerçevesinde kıymet ve ehemmiyet açısından nasıl bir değerlendirmeye tabi tutulduğu tespit edilerek ortaya konulmak istenmiştir. İhyâʾdaki en önemli konulardan birisi mânevî ve ahlâkî açıdan sıhhat ve maraz konusudur. Eserde özellikle mânevî tabâbet açısından birçok temel mesele ele alınarak çözüme kavuşturulmuş ve bu anlamda birçok kaide ortaya konulmuştur. İhyâ’daki bütün fikirsel örgü âhiret ve âhiret saadeti merkezlidir. İnsanı bu esas gayeye ulaştıracak olan kabiliyeti de tasfiye edilmiş, hastalıklardan insert ignore into journalissuearticles values(mânevî/ahlâkî); sıhhat ve selamete kavuşturulmuş olan kalpten başka bir şey değildir. Âhiret saadetine engel olması ve ebedî şekâvete iletmesi hasebiyle esas hastalık, kalbî insert ignore into journalissuearticles values(mânevî/ruhanî/ahlâkî); olan hastalıktır. Onun içindir ki kalp hastalıklarının tedavisine ilişkin ilimin tahsili insert ignore into journalissuearticles values(tıbb-ı kulûb); farz-ı ayn hükmündedir. Bu itibarla İhyâʾda en büyük değer ve kıymet mu‘âmele ilmi insert ignore into journalissuearticles values(ilm-i ıslâh-ı kalp); ile onun neticesinde ortaya çıkan mükâşefe ilmine insert ignore into journalissuearticles values(mârifetullah); verilmiştir. Mükâşefe ilmi ilimlerin gayesi ve lizâtihi matlûb olan ilimdir. Diğer tüm ilimler ise ancak sözü edilen temel hedefi gerçekleştirmeye olan yardım ve katkıları ölçüsünde bir değer ve kıymet derecelendirmesine tabi tutulmuştur.
Keywords : Tasavvuf, Gazzâlî, İḥyâʾü ulûmid dîn, Ahlâk, Sıhhat, Maraz