Çevresel Bozulma, Ekonomik ve Demografik Değişkenlerin Beklenen Yaşam Süresi Üzerindeki Etkileri: Yüksek Gelir Grubundaki Ülkeler İçin Panel Veri Analizi

Authors : Şehadet BULUT, Saltuk AĞIRALİOĞLU

Pages : 545-566

Doi:10.26650/JEPR1255062

View : 27 | Download : 20

Publication Date : 2023-08-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Beklenen yaşam süresi ülkelerin refah düzeylerini gösteren en önemli göstergelerdendir. Bu çalışmanın amacı, yüksek gelir grubu içinde yer alan Kanada, Belçika, İngiltere, Almanya, Avusturya, İspanya, İsveç, Fransa, İtalya ve ABD’de çevresel bozulmanın, ekonomik koşulların ve demografik faktörlerin beklenen yaşam süresi üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu çalışma 2000-2019 dönemini kapsamaktadır. Araştırmada, CO2 emisyonu, bebek ölüm oranları, işsizlik oranı ve kamu sağlık harcamalarının mevcut sağlık harcamaları içerisindeki payı gibi faktörlerin beklenen yaşam süresine etkileri panel veri analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ülkelerin birlikte ele alındığı analiz sonuçlarında bebek ölüm oranındaki %1’lik artışın yaşam beklentisini %0,111 azalttığı, CO2 emisyonlarının ise yaşam beklentisi üzerinde bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Buna karşılık ülkeler tek tek değerlendirildiğinde CO2 emisyonundaki %1’lik artışın Kanada, İspanya, Fransa, İtalya ve İsveç’te yaşam beklentisini düşürdüğü görülmüştür. Ayrıca, İngiltere’de işsizlik oranındaki azalma ve kamu sağlık harcamalarındaki artışın yaşam beklentisini olumlu yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. CO2 emisyonundaki artışın en fazla Fransa’da yaşam beklentisini olumsuz yönde etkilediği görülmüştür.Kanada’da işsizlik oranındaki %1’lik artışın yaşam beklentisini %0,034 oranında arttırdığı tespit edilmiştir. Bebek ölüm oranlarındaki %1’lik artış en fazla Kanada’da yaşam beklentisini %0,239 oranında azaltmaktadır. Sonuç olarak ekonomik değişkenlerden yüksek gelir gurubuna dâhil olan ülkelerde kamu sağlık harcamalarının mevcut sağlık harcamaları içerisindeki payının artırılması ve işsizlik oranındaki düşüşler yaşam süresini olumlu yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Üst gelir gurubundaki ülkelerde politika yapıcılarının gelecek yıllarda CO2 salınımını azaltan çevre dostu; sağlık harcamalarını ve istihdamı artıran ekonomi politikalarına yönelmelerinin, beklenen yaşam süresi üzerine olumlu bir gelişme yaratacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca gelişmiş ülkelerde özellikle ergenlik çağında doğan bebeklerdeki ölüm oranlarını da azaltıcı sosyal politikalara de beklenen yaşam süresinde iyileşmelere yol açabilir. Bu çalışmanın bulguları, yüksek gelirli ülkelerdeki politika yapıcılarının gelecekte daha kapsamlı tedbirler almasına katkıda bulunabilir.
Keywords : Beklenen yaşam süresi, CO2 emisyonu, Bebek ölümleri, Yüksek gelirli ülkeler, Panel veri analizi