Finansal Gelişmişlik ve Gelir Eşitsizliği Arasındaki Parabolik İlişki Üzerine U Testi İncelemesi: Türkiye Örneği

Authors : Nimet Melis Esenyel İçen

Pages : 355-369

Doi:10.26650/JEPR1490883

View : 34 | Download : 32

Publication Date : 2024-08-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada gelir eşitsizliği ile finansal gelişmişlik arasındaki ilişki, finansal Kuznets hipotezi çerçevesinde araştırılmıştır. Türkiye’nin 1987-2021 yılları arası yıllık frekansta finansal gelişmişlik, enflasyon, kişi başı gelir değişkenleri alınarak, gelir eşitsizliği üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bankalar tarafından özel sektöre verilen yurt içi kredilerin gayrisafi yurt içi hasıladaki payı, finansal gelişmişlik göstergesi olarak ele alınmıştır. Gelir eşitsizliğinin bir göstergesi olarak ise Gini katsayısı kullanılmıştır. Çalışmada değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkinin araştırılmasında, Pesaran, Shin ve Smith (2001) tarafından geliştirilen ARDL Sınır testi yapılmıştır. ARDL sınır testine göre, değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tahmin edilen uzun dönem modelinde, finansal gelişmişlik değişkeni ve bu değişkenin karesinin katsayılarının işaretlerine ve istatistiksel anlamlılıkları incelendiğinde, önsel olarak U-tipi bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak bu değerlendirme yetersizdir ve yanıltıcı sonuçlar elde edilmesinde sebep olabilir. Bu sebeple üç aşamalı model değerlendirme yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle, finansal gelişmişlik değişkeni ve bu değişkenin karesinin katsayılarının işaretlerine ve istatistiksel anlamlılıklarına bakılmalıdır. İkinci aşamada, parabolün dönüm noktasının veri aralığında olup olmadığı kontrol edilmedir ve son olarak parabolün en küçük ve en büyük değerlerindeki eğimi yeterince dik olmalıdır. Bu koşulun kontrol edilmesi için yapılan U testine göre, U-tipi modelin geçerli olduğu söylenebilir.
Keywords : Finansal kuznets hipotezi, Gelir eşitsizliği, ARDL sınır testi, Eşbütünleşme