Aile İlişkilerinin ve Ebeveynin Olumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ile Psikolojik Sağlamlığının Çocukların Dikkat ve Kaygı Düzeyi ile İlişkisi

Authors : Melek Hafızoğlu, Volkan Koç

Pages : 57-81

Doi:10.59534/jcss.1468905

View : 48 | Download : 36

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı çocuklarda dikkat ve kaygı problemlerinin, ebeveynin olumsuz çocukluk çağı yaşantıları ve psikolojik sağlamlığı ile aile ilişkileriyle ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini, İstanbul ilinde yaşamakta olan, 9-10 yaş grubundaki çocuklar ile bu çocukların ebeveynleri oluşturmaktadır. Toplamda 187 çocuk ve 187 ebeveynden veri toplanmıştır. Çocuklara, Çocukluk Çağı Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği ile Aile İlişkileri Ölçeği uygulanmış, çocukların ebeveynlerine ise Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Conners Ebeveyn Derecelendirme Ölçeği uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri değerlendirmek amacıyla, araştırma soruları kapsamında korelasyon analizi, dikkat ve kaygı düzeylerinin yordanmasını görebilmek adına da hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, ebeveynin çocukluk çağı olumsuz yaşantıları, psikolojik sağlamlığı ve aile ilişkileri ile çocukların dikkat ve kaygı düzeyleri arasında 0,14 ile 0,56 arasında değişmekte olan korelasyonlar bulunmuştur. Yapılan regresyon analizlerine göre ise, ebeveynin çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve psikolojik sağlamlığı ile aile ilişkileri, çocukların dikkat düzeyini %14, durumluk kaygı düzeyini %23 ve sürekli kaygı düzeyini ise %17 düzeyinde yordamaktadır. Bununla birlikte araştırmada ebeveynin bildirdiği çocuğun kaygı düzeyi ile, çocuğun kendi için bildirdiği kaygı düzeyi arasında farklılıklar olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda ebeveyn ile ilgili özelliklerin ve aile ilişkilerinin çocukların dikkat ve kaygı düzeyiyle ilişkili olabileceği bulunmuş, ancak biyolojik ve nörolojik etkenlerin de dikkate alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Dikkat, Kaygı, Psikolojik Sağlamlık, Olumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları, Aile İlişkileri