Öğretmenlerin Ahlaki Kararlara Aykırı Davranmaya Açıklık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Authors : Özgür ÖNEN, Yaşar KONDAKÇI

Pages : 201-216

Doi:10.17679/inuefd.285811

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin kendi ahlaki değerlerinden vazgeçmelerinde okulun temel paydaşları olan iş arkadaşları, öğrenciler, yöneticiler ve velilerin ne derecede etkili olduklarını ölçmeye yönelik Ahlaki Kararlara Aykırı Davranmaya Açıklık (AKADA) ölçeğinin geliştirilmesidir. Bu amaca yönelik olarak sırasıyla alanyazın taraması gerçekleştirilmiş, elde edilen bulgular doğrultusunda ölçek maddeleri hazırlanmış, uzman görüşü ve öğretmen düşünceleri alınmıştır. Bu aşamalardan sonra elde edilen iki düzeyli (yüksek ve düşük ahlaki yoğunluklu) ölçek formu 176 öğretmenin katılımıyla pilot uygulamaya tabi tutulmuştur. Düşük ve yüksek ahlaki yoğunluklu maddelerin ayrı ayrı açıklayıcı faktör analizi sonuçları incelendiğinde ölçeğin her iki düzeyde de dörder faktörden oluştuğu sonucuna varılmıştır. Ölçeğin her iki kısmında da toplam varyansın yüzde yetmişten fazlasının açıklandığı görülmüştür. Ölçeğin ölçüm modeli değerlendirmesi ve güvenirlik testleri ise 508 öğretmenin katıldığı asıl çalışmada kontrol edilmiştir. Ölçüm modeli değerlendirmesi, veriler normal dağılım göstermediği için “Kısmi En Düşük Kareler Yöntemi” ile yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık düzeyi Cronbach’ α değeri kontrol edildiğinde tüm boyutlarda .88 ve üzerinde olduğu, kompozit güvenirlik değerlerine bakıldığında ise yine .90 değerinin üzerinde olduğu görülmüş ve ölçeğin yeterli güvenirlik düzeyine sahip olduğu kanaatine varılmıştır. Bununla birlikte Kısmi En Düşük Kareler Yöntemi ile test edilen uyuşum geçerliliği ve ayırt edici geçerliliği test sonuçları kontrol edilmiş ve ölçeğin yüksek geçerlik değerlerine sahip olduğu sonucuna varılmıştır.  
Keywords : Etik, Ahlaki karar verme, Ahlaki kararlara aykırı davranma, Ahlaki kararlara aykırı davranmaya açıklık