Başkanlık Sistemi

Authors : Hasan Tahsin FENDOĞLU

Pages : 39-60

Doi:10.21492/inuhfd.239952

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2016-07-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Parlamentarizm, Başkanlık ve yarı-başkanlık sistemlerinin hepsi de demokratik sistemlerdir. Parlamentarizmin beşiği olan İngiliz temsili rejiminde, kuvvetler arasında hukuken eşitlik ve denge vardır ama uygulamada yürütme organının üstünlüğü vardır. Parlamentarizmde Bakanlar Kurulu, fiiliyatta yalnız yürütme görevini değil, yasama yetkisini de tekeline aldığı için eleştirilmektedir. ABD’nin Başkanlık sistemi, hükümetin ve siyasetin istikrarına katkıda bulunmaktadır. Türkiye’de her şey merkezden çözülmekle hantal bir bürokrasi oluşmuştur; merkeziyetçi değil de, yerinden yönetim esas alınmalıdır. ABD’de iki parti sistemi vardır; Başkan iki turlu bir sistemle seçilmektedir. Yargı, yasama ve yürütme kadar güçlüdür. Yasama gücü tamamen bağımsız olup, yürütmenin Meclise yasa tasarısı sunması söz konusu değildir. Kongre, sadece yasama ve denetim işlevi görmektedir; bakanlar (sekreterler) Meclis dışından Başkan tarafından atanmaktadır. Türkiye’de Başbakan, ABD Başkanı’na göre, 2 veya 3 kat daha güçlüdür. Bütçenin uygulamasında ABD’de Kongre, Türkiye’de ise Hükümet yetkilidir.Fransa’da uygulanan Yarı-Başkanlık sisteminin özellikleri şunlardır. Cumhurbaşkanını halk seçer, yönetim parlamentarizmde olduğu gibi iki başlıdır; Cumhurbaşkanı ve Başbakan. Fransa'da iki meclis vardır; 491 üyeli Millet Meclisi ve 315 kişilik Senato. Bu yazıda açıklandığı üzere, yarı-başkanlığa yakın bir yerde duran sistemimiz yerine, ülkeye adaptasyonu sağlanabilmiş, belirtilen aksak yanları giderilmiş, Türkiye’ye uygun bir başkanlık sistemi Türkiye’nin yararına olacaktır
Keywords : Presidential System, Semi presidential system, Parliamentarism, rationalized parliamentarism, Change, Constitutional Change, Innovation, the European Union, the President, the Prime Minister, Steering, Stability, USA, France, democratic consolidation, legislative