ROMA HUKUKU’NDA ALIM SATIM AKDİNE BAĞLI PACTUMLAR

Authors : Duygu TAHAN

Pages : 199-224

Doi:10.21492/inuhfd.312173

View : 25 | Download : 16

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Roma Hukuku’nda, önceleri dava ile korunmayan ve bunu karşılamak üzere, çıplak anlaşmalar anlamına gelecek şekilde pacta nuda olarak adlandırılan pactum lar, zaman içerisinde ius civile tarafından, praetor faaliyetleri ve imparator emirnameleri ile dava ile korunur konuma gelmiştir. Ius civile ’nin tanıdığı pactum lar olan pacta adiecta lar, iyiniyet akitlerine bağlanarak yapılan ve bu şekilde akdin davası ile korunan şekilsiz anlaşmalardır. Bir iyiniyet akdi olan alım satım akdine bağlı olarak yapılan pactum larla satıcı ve alıcı lehine birtakım şartların düzenlenmesi mümkün kılınmıştır. Bu bağlamda, bu çalışmada satıcıya daha iyi bir teklifin varlığı halinde sözleşmeden dönme imkanı sağlayan in diem addictio , semenin belirli bir döneme kadar ödenmemesi durumunda satıcıya sözleşmeden dönme imkanı sağlayan lex commissoria , alıcının malı tekrar satmak istemesi halinde satıcıya bir önalım imkanı sağlayan pactum protimeseos , satıcıya belirli bir olayın gerçekleşmesi halinde malı geri alması imkanını sağlayan pactum de retrovendendo, alıcının malı beğenmemesi halinde sözleşmeden dönmesine olanak sağlayan pactum displicentiae , belirli bir olayın gerçekleşmesi halinde alıcının satıcıyı eşyayı geri almaya zorlayabildiği pactum de retroemendo , alıcının eşyayı tadarak alım satım sözleşmesini gerçekleştirmesine olanak veren emptio ad gustum ve dönem içerisindeki gelişimiyle her iki tarafın da sözleşmeden dönmesine olanak sağlayan pactum arrhale incelenmiştir.
Keywords : pacta adiecta, in diem addictio, lex commissoria, pactum de retrovendendo, pactum displicentiae