Geleneksel Bir Manzum Sözlük: Tuĥfe-İ Şādį

Authors : Nimet KARA KÜTÜKÇÜ

Pages : 114-151

Doi:10.15869/itobiad.360596

View : 26 | Download : 17

Publication Date : 2017-12-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Kaşgārlı Mahmut’un Divan-ı Lügati’t-Türk adlı sözlüğünden itibaren çok farklı sahalarda ve farklı türlerde farklı yöntemlerle yazılmış çok sayıda Türkçe sözlüğe rağmen bu alan yeterince üzerinde durulmamış bir alandır. Hem Türk sözlükçülük tarihi açısından hem de Türkçenin söz varlığı bakımından bu sözlüklerin incelenmesi ve değerlendirilmesi bir hayli önem taşımaktadır. Bu çalışma da bu alana bir katkı niteliğinde olacaktır. Türkçe-Farsça manzum sözlükler genellikle küçük çocuklara Farsça veya Türkçe öğretmek amacıyla yazılmıştır. Fakat bu özelliğine ek olarak hem içerdikleri söz varlığı bakımından Türkçenin anlatım gücü ve anlam zenginliğini ortaya çıkarması ve Türk dilinin tarihi gelişim sürecini göstermesi bakımından hem de sözlük hazırlama yöntemlerini ve gelişmelerini göstermesi bakımından da bir önem arz etmektedir. Bu çalışmada da Hicri 1152 Milādi 1738 yılında kopya edilen 13 varaklık bir sözlük olan ve Kültür Bakanlığı Yazma Eserler Kütüphanesinde 45 Ak Ze 184/1 arşiv numarasıyla kayıtlı bulunan Tuĥfe-i Şādį adlı sözlük tanıtılarak yazı çevirimi alfabesi ile okunup üzerinde söz varlığı çalışması yapılacaktır.
Keywords : Klasik Osmanlı Türkçesi, Manzum Sözlük, Ebced Hesabı, Tuĥfe i Şādį, Sözlük