Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Van’da Ve Sinop’ta Petrol Çalışmaları (1876-1950)

Authors : Deniz AKPINAR

Pages : 2358-2377

Doi:10.15869/itobiad.450845

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde özellikle Sultan II. Abdülhamid Döneminde petrolün öneminin anlaşılmasıyla Anadolu’daki petrol yatakları belirlenmeye başlanmış ve gerek Osmanlı Dönemi gerek Cumhuriyet Dönemi Van (Bargiri) ve Sinop (Boyabat)’ta bulunan petrolün işletilmesi için faaliyette bulunulmuştur. Devlet, bu iki bölgede bulunan petrolün değerlendirilmesi için imtiyaz sözleşmeleri hazırlayarak, bölgedeki petrolün bulunup işletilmesi için bu sözleşmeleri yabancı ve Türk müteşebbislere sunmuştur. Bu durum, Cumhuriyet Döneminde Türk müteşebbislerinin lehine olmuştur. Bunda hem Osmanlı Döneminde yaşanılan sıkıntılar hem de gelişen teknolojinin etkisi vardır. Ancak yaptığımız çalışma göstermiştir ki Van ve Sinop’ta bulunan petrollerden iktisaden verim almak pek mümkün olmamıştır. Ayrıca yapılan sözleşmelerin hükümleri de yerine getirilememiş ve arzu edilen petrol çıkarılamamıştır. “Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Van'da ve Sinop'ta Petrol Çalışmaları (1876-1950)” adlı çalışma, imtiyaz süreçleri, arşiv belgeleri ve telif eserler yönünden ele alınmış, petrolün varlığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Van ve Sinop petrolleri üzerinde Rusların teşebbüsleri anlatılmıştır. Bu bilgiler çerçevesinde Osmanlı’dan Cumhuriyet’e iki bölgede petrolün serüveni ortaya konulmaya çalışılmıştır                                             
Keywords : Anadolu Petrol, İmtiyaz, Van, Sinop, Boyabat