Göç Türküleri: Yunanistan Mübadilleri Örneği

Authors : Mehmet SÖYLEMEZ

Pages : 2545-2563

Doi:10.15869/itobiad.550100

View : 20 | Download : 17

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :1923 yılında Türkiye ve Yunanistan arasındaki Mübadele Antlaşmasına kadar Anadolu’nun farklı bölgelerinde yaşamış olan Hıristiyan Ortodokslar hayatlarının pek çok alanında Türkçe kullanmışlardır. Kullanmış oldukları Türkçeyi sadece komşuları ile iletişim için değil aynı zamanda çeşitli geleneksel tören ve özel günlerde de (dini ritüeller, evlilik törenleri, ninniler, vb.) kullanmaları Ortodokslar arasında zengin bir Türkçe sözlü geleneğin doğmasını sağlamıştır. Zorunlu göçleri sırasında maddi anlamda yanlarında çok fazla bir şey götürme sansı olmayan mübadiller, kültür ve kimliklerini yeni yaşayacakları yerlere taşımışlardır. Yeni topraklara uyum noktasında yaşadıkları sorunlar, onların şarkı ve türkülerine de yansımıştır. Belleklerin de getirdikleri türkülerin yanında yeni vatanlarındaki sorunlar ve eski vatanlarına duydukları hasreti içeren yeni türküler söylemeye başlamışlardır. Ağıt şeklinde olan bu eserler göç sorunları, özlem ve hayıflanma gibi duyguları içeriyordu. Bu bağlamda çalışma içerisinde özel arşivlerde ve alan çalışmalarında kayıt edilmiş olan “Mübadele Türküleri” veya “Mübadele Ağıtları”  adı verilen türküler ele alınmıştır. Yunanistan’daki mübadil köylerinde ve özel arşivlerde karşılaşılan bu eserler, notaya alınırken, mübadelenin Yunan tarafındaki etkilerinin sözlü kültür ve müzik kültürü üzerindeki etkilerinin anlaşılması, bu türküler üzerinden değerlendirilmiştir.                                                                              
Keywords : Yunanistan, Müzik, Halk Müziği, Türkü, Göç