Azerbaycan Muhaceret Şairlerinden Hamit Dönmez’in Şiirlerinde “Vatan” Kavramı

Authors : Ümit AKIN

Pages : 488-513

Doi:10.15869/itobiad.641431

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :1918’de kurulan bağımsız Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin Sovyet Kızıl ordusu tarafından 1920’de işgale maruz kalması, hürriyet sevdalısı birçok Azerbaycan Türkü’nün vatanını terk etmesini mecbur kılmıştır. Kendi vatanlarında siyasî, içtimaî ve edebî faaliyetlerini yürütemeyeceğini anlayan bazı siyasetçiler, âlim, yazarlar Sovyet ideolojisinin baskıcı tavrını kabullenmemiş; mücadelelerini yurt dışından yürütmeye çalışmışlardır. Bu isimler Mehmet Emin Resulzade öncülüğünde, Türkiye’de ve Avrupa’da birtakım faaliyetlere yönelmiş; her fırsatta Azerbaycan’ın bağımsızlığını, Sovyet baskısını, Türklük mücadelesini, millî ve manevî zenginliğini kısacası Azerbaycan davasını siyasî ve kültürel çerçevede anlatmaya çalışmıştır. Aynı amaç doğrultusunda mücadele eden şahsiyetler arasında istiklali kendine şiar edinen bir diğer isim de Hamit Dönmez’dir. Sovyet işgaline karşı çıkan ve milliyetçi olması yüzünden hapiste yatan şair, kızıl istilanın şiddetini bizzat yaşamıştır. Hamit Dönmez’in edebî yaratıcılığının asıl temasını Azerbaycan’ın bağımsızlığı oluşturur. Ülkemizde Hamit Dönmez’le ilgili birkaç kısa yazının olması bizi bu çalışmayı yapmaya yöneltmiştir. Çalışmamız doküman araştırmasına dayanmakta olup Hamit Dönmez’in hayatını ve şiirlerindeki vatan kavramı üzerine incelemeyi kapsamaktadır.  
Keywords : Hamit Dönmez, Azerbaycan, vatan, bağımsızlık, İstiklal