Selçuklu Dönemi Tefsir Hareketleri, Eğitim Kurumları ve Tarihî Arka Plân

Authors : Ahmet KÜÇÜK

Pages : 1200-1222

Doi:10.15869/itobiad.678582

View : 25 | Download : 21

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Tefsir tarihinde önemli bir yer tutan Büyük Selçuklu ve Anadolu Selçuklu dönemindeki tefsir çalışmaları nitelik açısından incelenmiştir. Yapılan tefsir çalışmaları dönemin dinî, fikrî, siyasî, tarihî ve içtimaî olayları ile birlikte değerlendirilmeye çalışılmıştır. Özellikle Fatımîlerin Mısır’ı işgali sonrası Bağdat’ın ve Abbasî Halifesinin bir süre Büveyhîler’in hâkimiyetinde kalışı İslâm coğrafyasında Şia/Bâtınî/İsmâilî akımın hızla yayılması sonucunu doğurmuştur. Fatımîlerin Ezher Külliyesini Şia’nın/Bâtınîliğin bilimsel temeli olarak kurmalarına Sünni dünyanın nasıl tepki verdiği araştırılmıştır. Bu dönemde düşünce ekseninde meydana gelen birtakım savrulmaların Tefsir hareketlerine nasıl yansıdığı anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda Büyük Selçuklu ve Anadolu Selçuklu devletlerinin birbiri ardına kurulması siyasî ve Sünni dünyada nasıl yankı bulduğu merak konusudur. Bu yüzden Selçuklu dönemi tefsir hareketleri dönemin tarihî arka plânıyla birlikte değerlendirilerek anlaşılması yolu denenmiştir. Bu bağlamda genelde Selçuklu dönemi eğitim kurumlarının özelde ise Nizâmiye medreselerinin Sünni dünyadaki karşılığının neye tekabül ettiği ve Kur’ân’ı hangi yöntemi esas alarak yorumladıkları sorgulanmıştır.
Keywords : Tefsir, Selçuklular, Nizâmiye Medreseleri, Kurân, Tefsir Çalışmaları