Türkiye Ekonomisinde Phillips Eğrisinin Geçerliliğinin Analizi

Authors : Selim YILDIRIM, Sacit SARI

Pages : 2206-2226

Doi:10.15869/itobiad.874917

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ekonomik birimler üzerindeki doğrudan etkisinden dolayı enflasyon oranı ve işsizlik oranı ekonomideki temel değişkenlerdir. Bu sebeple ekonomi politikaları oluşturulurken bu iki değişkene son derece büyük önem verilmekte; özellikle siyasi vaatlerinin en büyük kısmını enflasyon ve işsizlik rakamları üzerine kurgulamaktadırlar. Hal böyleyken iktisatçılar da uzun zamandır enflasyonla işsizlik arasındaki ilişki üzerine yoğunlaşarak bu iki değişken arasında bir ilişkisi olup olmadığı konusunda çalışmaktadırlar. Bu çalışma kapsamında enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasındaki ilişki Türkiye ekonomisi için 2005:01 ile 2020:08 arası aylık verilerle sınanmıştır. İlgili değişkenler arasındaki ilişkinin bir politika aracı olarak kullanılması olgusu Phillips eğrisi hipotezi bağlamında değerlendirildiğinde hipotezin Türkiye ekonomisi için geçerliliği sınanmıştır. İlgili değişkenlerin birim kök içerip içermedikleri geleneksel birim kök testleri olan ADF ve Phillips Perron testleriyle ve serilerde yapısal kırılmaları dikkate alan Fourier KPSS birim kök testiyle sınanmıştır. Birim kök testi sonuçlarına göre düzeyde durağan olmayan seriler arasındaki uzun dönemli ilişki Fourier Shin eş bütünleşme testiyle sınanmıştır. Bulgular, seriler arasında eş bütünleşmenin olmadığını, enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasında uzun dönemli bir ilişki olmadığını göstermiştir. Bu bağlamda Phillips eğrisi hipotezinin Türkiye ekonomisi için geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Seriler arasında bir ilişki tespit edilememesi Yeni Klasik ve Yeni Keynesyen ekolün eğriyle ilgili çıkarımlarıyla uyumludur. Değişkenler arasındaki uzun dönemli katsayılar ise Dinamik En Küçük Kareler (DOLS) yöntemiyle sınanmıştır. İşsizlik oranlarında %1’lik artış enflasyon oranlarını yaklaşık olarak %1 artırmaktadır. İşsizlik oranının bağımlı değişken olduğu modelde, enflasyon oranındaki %1’lik artış işsizlik oranını %0.23 oranında artmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda incelenen dönemde Türkiye ekonomisinde yüksek enflasyon ve çıktı açığına bağlı olarak yüksek işsizlik oranlarının görülmesi stagflasyon olgusunun olduğunu göstermektedir.
Keywords : Enflasyon oranı, İşsizlik oranı, Phillips eğrisi, Birim kök testi, Eşbütünleşme