Râbıta ve İlgili Bazı Tasavvufî Kavramların Sûfî Gelenek Açısından Tahlili

Authors : Halil İbrahim YARAR

Pages : 509-529

Doi:10.15869/itobiad.975271

View : 27 | Download : 12

Publication Date : 2022-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tasavvufun zengin terminolojisi içerisinde râbıtayla ilişkilendirilebilecek çeşitli kavramların olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada alan taramasından elde edilen öncelikli bazı tasavvufî kavramların râbıtayla olan irtibatı ele alınacaktır. Tespit edilen kavramlar kendi içerisinde iki başlık halinde incelenmiştir. Başlıklardan ilki, “Râbıta ve Mürid-Mürşid İlişkisiyle İlgili Tasavvufî Kavramlar”dır. Bu başlık altında muhabbet, sohbet, tefekkür, tevessül, teveccüh-feyz kavramları incelenmiştir. Tasavvufî kavramların ilişkilendirildiği ikinci başlık, “Râbıta ve Müridde Oluşturduğu Kazanımlarla İlgili Tasavvufî Kavramlar” şeklindedir. Nefsin tezkiyesi, kalbin tasfiyesi, murâkabe, muhâsebe, ihlâs, fenâ-bekâ ve mârifet kavramları bu başlık altında incelenmiştir. Kendine has bir terbiye metodu olan tasavvufun temel gayesi, nefsin istek ve arzularını kontrol altına alabilmiş, kalp tasfiyesini gerçekleştirmiş bireyler yetiştirmektir. Seyr-ü sülûkun terbiye metotlarından biri olan râbıtanın amacı da mânevi eğitime giren sâlikin kâmil bir insan olabilmesine rehberlik etmektir. Bu çalışmada mürid-mürşid ilişkisine dayalı bir terbiye metodu olarak değerlendirilen râbıtanın tasavvufun bazı kavramlarıyla olan ilişkisi, sûfî gelenek açısından incelenecektir. Râbıtayla ilişkilendirilen ilgili kavramların bireyin insân-ı kâmil hedefine ulaşabilmesine bir takım katkıları olduğu düşünülmektedir.
Keywords : Râbıta, Mürid, Mürşid, Seyr ü sülûk, Terbiye