Peder Monier’in Gözlemleri İle Fransız Cizvit Misyonerlerinin Osmanlı Topraklarındaki Çalışmaları

Authors : Haktan BİRSEL

Pages : 100-128

View : 20 | Download : 15

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :16. yüzyılın başından itibaren Fransa – Osmanlı Devletlerinin yakınlaşması, Fransa’nın Osmanlı topraklarına rahat bir şekilde nüfuz edebilme imkânını vermiştir. Bu kapsamda Fransa, görünen amacı Katolikliği Osmanlı topraklarına yaymak maksadıyla çok sayıda misyoner göndermiştir. Bu misyonerler, Osmanlı yönetiminin koruması altında Osmanlı gayrimüslimlerine nüfuz etmiş ve ana hedeflerinden birisi olan Ermenilerin de bir kısmının Katolikleşmesini sağlamıştır. Bu bağlamda makalede 18. yüzyıl misyoner faaliyetleri, batı ve doğu misyonu kapsamında Fransa tarafından görevlendirilen peder Monier ve Philippe’in 1711 yılı içinde Erzurum’daki faaliyetleri ile Erzurum’dan Trabzon’a kadar yapmış oldukları gezi gözlemleri tercüme edilerek incelenmiştir. Söz konusu gezi notları, “Meraklılar ve Takip edilenler” (Lettres Edifiantes et Curieuse) ismi ile Selonik misyonu sorumlusu olan Peder François Braconnier tarafından 1819 yılında Paris’te yayınlanmıştır. Bu çalışma, 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunun doğusunda yer alan Erzurum ve havalisindeki gayrimüslimlerin yaşamları ve mücadeleleri ile Osmanlı yönetiminin bu gruplara karşı yaklaşımlarını ortaya koymayı, Fransa’nın Katolik misyonerleri aracılığı ile nüfuz etme politikasını ve Osmanlı coğrafyasındaki misyoner faaliyetlerini incelemeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Misyonerlik, Cizvit, Katolik, Osmanlı Devleti, Fransa