Türkiye de Ekonomik Küreselleşme ve Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkilerinin Analizi

Authors : Dilek Usanmaz, Yusuf Ünsal, Hayri Tanrıverdi

Pages : 163-189

Doi:10.15869/itobiad.1532272

View : 44 | Download : 62

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Küreselleşme; mal ve hizmetlerin, teknolojinin, yatırımların, emeğin ve bilgi akışının uluslararası hareketliliğinin, dünyayı nasıl daha bağlantılı ve birbirine bağımlı bir yer haline getirdiğini ifade eder. Dünyada, 1980’li yıllardan sonra hızlanan küreselleşme sürecinin ülkeler arasındaki sermaye hareketliliğini arttırarak özellikle yurtiçi tasarruf ve dolayısıyla sermaye yetersizliği sorunuyla karşı karşıya olan gelişmekte olan ülkelerin büyümesini olumlu yönde etkilediği ve kalkınma sürecine katkıda bulunduğu söylenebilir. Buna paralel olarak doğrudan yabancı yatırımlar başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere tüm ülkelerin kalkınma planlarının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu bağlamda, 1970-2021 dönemi kapsamında Türkiye için doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik küreselleşme endeksinin ekonomik büyümeye etkisi Johansen eşbütünleşme ve FMOLS yöntemleri ile analiz edilmektedir. Elde edilen bulgulara göre ekonomik büyüme, doğrudan yabancı yatırımlar ve küreselleşme arasında bir eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca FMOLS uzun dönem katsayı tahmin sonuçlarına göre ekonomik küreselleşme ekonomik büyümeyi azaltırken, doğrudan yabancı yatırımlar ekonomik büyümeyi etkilememektedir.
Keywords : Ekonomik Küreselleşme, Ekonomik Büyüme, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Eşbütünleşme Analizi, FMOLS Analizi