İran Eşitlikçi Kadın Hareketleri Perspektifinden “Kadın Meselesi”nin Açıklanması

Authors : Müştak ELHILO

Pages : 149-180

Doi:10.33201/iranian.647365

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İran’daki “feminizm” kavramı konusunda henüz görüş birliğine varılmaması ve eşitlikçilerin birçoğunun kendisini feminist olarak tanımlamamaları sebebiyle bu çalışmanın adı “İran’da Eşitlikçi Kadın Hareketleri” olarak belirlenmiş; “eylem” kavramı ise Bloomer’in tanımına bağlı kalınarak değerlendirilmiştir. Yaşamlarının pek çok alanında maruz kaldıkları gelenekten beslenen cinsiyetçi ayrımcılıkla mücadele eden İran halkı, eşitlikçiler olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışma ıslahat dönemi olarak bilinen; kadın hareketlerinin had safhaya ulaştığı Muhammed Hatemi’nin cumhurbaşkanlığı (1997-2005) yıllarını kapsamaktadır. Eşitlikçiler; kadın ve erkek arasındaki cinsiyetçi yaklaşımları ve cinsiyetleri göz önünde bulundurularak onlara sunulan çeşitli hak, özgürlük ve imkânları eşitsizlik olarak kabul etmektedir. Bu durumun makul çerçeve dışında kaldığı, toplumun tümüne zarar verdiği düşünülmekte ve bunun acilen düzeltilmesi talep edilmektedir. Eşitlikçilere göre eşitsizliği ortaya çıkaran etmenlerin yanı sıra bunun gelecek nesillere aktarılarak sürdürülmesini sağlayan dinamikler bulunmaktadır. Onlara göre yozlaşmış dinî inanışlar, aile yapısı, eğitim sistemi, kitle iletişim araçları, politika, iş gücü piyasası ve kadına yönelik şiddet toplumda eşitsizliğin ortaya çıkarılmasında ana sebeptir. Bu makalede tanımlayıcı ve analitik araştırma yöntemlerinden faydalanılmıştır. Kadın hareketinin anlaşılabilmesi için bu konudaki görüşler kısaca aktarılmış ve analiz edilmiş; yazılı ve elektronik kaynaklara başvurulmuştur. 
Keywords : Feminizm, Eşitlikçilik, İran Kadın Hareketleri, Kadın Meselesi, Eşitsizliğin Üretilmesi