İran Duvar Resimlerinde ABD Temsili: Hafıza, Propaganda, Dönüşüm

Authors : İlknur Cihangir Demirbaş

Pages : 275-307

Doi:10.33201/iranian.1543697

View : 97 | Download : 100

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bugün duvar resimleri İran sokaklarında rastlaması oldukça sıradan olan ancak bir o kadar da dikkat çekici bir ayrıntıdır. Rejimin başlıca savunularının vurgulandığı propaganda amaçlı posterler ve duvar resimleri özellikle 1978/79 devrim süreciyle birlikte İran sokaklarının ayrılmaz bir ögesi haline gelmiştir. Bu bağlamda, İran İslam Devrimi’nin (Şubat 1979) peşi sıra cereyan eden ve 52 ABD’li diplomatın 444 gün süreyle alıkonulduğu (4 Kasım 1979- 21 Ocak 1981) ‘rehine krizi’nin ardından, ABD’nin eski Tahran Büyükelçilik binasını çevreleyen duvarlar da çeşitli duvar resimleriyle (mural paintings) donatılmıştır. Varlığını uzun yıllar ilk haliyle sürdüren bu resimler 2019 yılına gelindiğinde devrimin kırkıncı yılı münasebetiyle yeniden gözden geçirilerek değişikliğe uğratılmıştır. Bu çalışmada, mevcut değişiklik sonrasında elçilik binası duvarlarındaki resimlere yansımış olan ABD imajındaki farklılaşma eski ve yeni resimler odağında analiz edilmiştir. Sonuç olarak, eski duvar resimlerinde daha güçlü ve korku uyandıran bir ABD imajı betimlenirken yenilenen resimlerde ise güvenilmezliğini ve gaddarlığını sürdürmesine karşın İran’ın yenmeye muktedir olduğu bir ABD imajına yer verildiği gözlenmiştir. Duvar resimlerinde yer bulan kimi yeni görselleştirmeler yoluyla düşmana meydan okuyan İran imajının korunduğu ancak bu kez söz konusu kibirli düşmanın yenilmez olmadığının, bilakis defaatle hezimete uğratılmış ve uğratılabilir olduğunun da altının dikkatle çizildiği görülmektedir.
Keywords : İran, duvar resmi, Amerikan Karşıtlığı, propaganda, Kolektif Hafıza