ORTA ASYA DEVLETLERİ İLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ İLİŞKİLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ

Authors : Asem Nauşabayeva Hekimoğlu, Maxat Mukanov

Pages : 1-20

View : 45 | Download : 62

Publication Date : 2024-06-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Orta Asya devletlerinin çok yönlü dış politika yaklaşımı, bölgedeki kilit ortaklardan biri olan Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile ilişkiler yürütmelerine teşvik etmektedir. Pekin’in ekonomik ve teknolojik yönden yeterliliği Orta Asya devletleri açısından büyük önem taşırken, bölgedeki karşılıklı bağların derinleşmesi de bu bakımdan faydalar vaat etmektedir. Üstelik Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi, Merkezi Koridor projeleri için güvenli bir geçit sunan Orta Asya devletlerinin, jeopolitik konumu kendilerine, jeoekonomik ve jeostratejik avantaj sağlamaktadır. Pekin, Orta Asya devletleri ile gerçekleştirdiği zirvelerde jeopolitik, ekonomik ve güvenlik alanlarındaki iş birliklerde önder olma isteğini göstermektedir. ÇHC ile beş Orta Asya devletlerini bir araya getiren “C+C5” iş birliğinin ilk liderler zirvesinin 18-19 Mayıs 2023 tarihinde Çin’in Şian şehrinde toplanması dikkate değerdir. Kadim İpek Yolu’nun başlangıç noktası Şian’da, Çin’in ev sahipliğinde yapılan bu tarihi etkinlik, bölgenin Orta Asya-Çin ilişkileri bağlamında giderek artan öneminin altını çizmektedir. Çalışmada Orta Asya devletleri ile Çin arasında artarak gelişmekte olan ilişkilere değinilmektedir.
Keywords : Orta Asya, Çin, Kuşak ve Yol Girişimi, Şian Deklarasyonu