ORTA ÇAĞ’DA K’VELİ KALESİ (ყველის ციხე)’NİN TÜRK TARİHİ AÇISINDAN YERİ VE ÖNEMİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Ayşe Ayçiçek

Pages : 42-60

View : 71 | Download : 77

Publication Date : 2024-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kalıntılarının günümüz Ardahan’ın Posof ilçesinin Kol köyünde yer alan K’veli Kalesi (Gürcüce ყველის ციხე), Orta Çağ’da Samtskhe-Shavshet (Şavşat)-Klarcet-Tao’yu birbirine bağlayan merkezi yol üzerinde yer alması bakımından stratejik öneme sahip kaleydi. Bu nedenle Gürcü topraklarına erişimde geçiş özelliğini bünyesinde barındıran Kale, dönem dönem Gürcüler, Selçuklular, Araplar ve Osmanlılar olmak üzere farklı milletlerin hâkimiyetinde kalmıştır. Bilhassa Selçuklular Dönemi’nde Sultan Melikşah’ın Emir Ahmed komutasındaki orduyu Gürcistan üzerine sefere göndermesi ile K’veli Kalesi’nde bulunan Gürcistan Kralı II. Giorgi’nin mağlup olması (1080) ve Kral’ın önce Acara’ya sonra da Abhazya’ya gitmek zorunda kalması Gürcü tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. II. Giorgi’nin yenilmesine neden olan K’veli Kale’sinde gerçekleşen mücadeleden sonra Selçukluların Gürcistan içlerine doğru gerçekleştireceği yeni seferlerin de önü açılmış ve Gürcülerin Didi Turkoba (Gürcüce დიდი თურქობა) olarak adlandırdıkları yeni bir dönem başlamıştır. Böylece Türk-Gürcü ilişkileri yeni bir döneme girmiştir.
Keywords : K’veli Kalesi, Selçuklular, Gürcüler, Didi Turkoba