Molla Hüsrev’in Nakdü’l-efkâr fî reddi’l-enzâr Adlı Eserinin Belâgatla İlgili Beşinci Bölümünün Tahkiki

Authors : Hasan UÇAR

Pages : 123-165

Doi:10.26570/isad.347725

View : 22 | Download : 16

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale Tokat ile Yozgat arasındaki Karkın köyünde doğan Şeyhülislâm Molla Hüsrev’in (ö. 885/1480) altı bölümden oluşan ve her birinde on ayrı meseleyi muhakemat usulüyle ele alan Nakdü’l-efkâr fî reddi’l-enzâr adlı eserinin belâgata ayrılan beşinci bölümünün edisyon kritiğidir. II. Murad ve II. Mehmed dönemlerinde kadılık, kazaskerlik ve müderrislik yapan Molla Hüsrev’in bu eserinde, Kur’ân-ı Kerim, siyer, fıkıh, fıkıh usulü, Arap dili belâgatı ve mantık ilimlerinde ele aldığı konularda hem ustalığını hem de dönemin ulaştığı kültür seviyesini görmek mümkündür. Eserde Alâeddin Ali b. Mûsâ er-Rûmî’nin (ö. 841/1438) sorduğu sorulara Sirâceddin b. Sa‘deddin el-Tevkıî (ö. 886/1481) cevap vermiştir. Molla Hüsrev ise onların görüşleri üzerinden toplam atmış konuda felsefe ve akıl yürütmenin ağır bastığı bir hakemlik yapmıştır. Bu anlamda muhakemat türünün güzel bir örneği olan bu eser, Molla Hüsrev’in bahsi geçen ilimlere vukufunu ve ifade gücünü göstermesi bakımından önemlidir.  
Keywords : Molla Hüsrev, Nakdül efkâr, tahkik, belâgat, muhâkemât