Dijitalleştirme Çalışmalarında El Yazması Metinlerin Yapay Zekâ Yardımıyla Deşifre Edilmesi eScriptorium Programı Örneği

Authors : Rahime Karayiğit

Pages : 189-197

Doi:10.26570/isad.1530174

View : 97 | Download : 370

Publication Date : 2025-01-20

Article Type : Other Papers

Abstract :Son yıllarda İlahiyat sahasında dijital beşerî bilimlere artan ilgi, araştırmacı ve akademisyenleri bu konuda toplantılar düzenlemeye yönlendirmiştir. Dijital İlahiyat çalışmaları üzerine düzenlenen bir dizi toplantıda araştırmacıların bu konuda bilgilendirilip disiplinler arası yeni çalışma alanlarına yönlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu araştırma notu, el yazmalarının dijitalleştirilmesi amacıyla eScriptorium programının pratik kullanımını konu edinmektedir. Bu yazı, programın avantaj ve dezavantajlarını tartışmayı, aynı zamanda taranan metinlerde karşılaşılan problemlere ve bunların çözümüne dair öneriler sunmayı hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda araştırmacıların bu programı ne şekilde kullanması gerektiğine dair program içerisinden örnekler ortaya konmuştur. eScriptorium her ne kadar makine öğretimiyle yazma eserlerin dijitalleştirilmesi amacına matuf olarak geliştirilen bir program olsa da belirli düzeylerde manuel müdahalelere ihtiyaç duymaktadır. Bu sebeple dijital beşerî bilimler sahasında mühendisler ve sosyal bilimcilerin ortak çalışma grupları oluşturarak mevcut programları geliştirmesi ve yeni programlara imza atması gerekmektedir. Programların mantığı ve yapay zekânın işleyişine vukufiyetin artması, muhtemel program yazılımlarının hata oranlarının zamanla azalmasına vesile olacaktır. Böylece süreç içerisinde doğru veri girişleriyle nete yakın veriler elde etme ihtimali kuvvet bulacaktır.
Keywords : Dijital beşerî bilimler, yapay zekâ, dijital İlahiyat çalışmaları, el yazmaları.