MİHRÎ HATUN DİVANI’NDA TESPİT EDİLEN ÖZGÜN KELİME KULLANIMLARI VE BAĞLAMSAL AÇIDAN FARKLI BİR BAĞDAŞTIRMA ÖRNEĞİ

Authors : Tuğba BIYIK

Pages : 213-221

Doi:10.34083/akaded.486361

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Klasik Türk şiirini anlamak, okuyucuların ve araştırmacıların şiir ve şair hakkında daha anlaşılır ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlamak, şiirin anlam dünyasını ortaya çıkaran çalışmaların yapılması ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmaların başında ise şiir şerhleri gelmektedir. Şiir şerhleri ile elde edilen yöntem ve bilgi birikimi doğrultusunda şiiri açıklama ve anlama konusunda gelişmeler kaydedilmiştir.    Türk Edebiyatı Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlük (Tebdiz) çalışması, Klasik Türk şiirinin kelime ve anlam dünyasının daha iyi anlaşılabilmesi, şiir ve şiiri oluşturan unsurların, bunların altında yatan anlamların açığa çıkarılabilmesi gibi amaçlara hizmet etmektedir. Bu çalışma ile şiirin bağlamından hareketle kelimelere yüklenen anlamlar, çeşitli sözlükler ve kaynaklar yardımıyla tespit edilmektedir. Ayrıca bir şiiri oluştururken şairlerin kelimelerle kurmuş oldukları anlamsal bağlantılar ve kelimelere vermiş oldukları sözlüklerde bulunmayan bağlamsal anlamlar ortaya çıkarılmaktadır.   Tebdiz kapsamında ele alınan Mihrî Hatun Divanı da yüksek lisans tezi olarak tarafımca bir sözlük ve dizin haline getirilmiş ve sözlük üzerinde çeşitli incelemelerde bulunulmuştur. Bu incelemelerden birisi de Divan’da yer alan farklı kelime kullanımları ve bağdaştırmalardır. Mihrî Hatun Divanı’nda yer alan anlamsal ve yapısal olarak farklılık arz eden, şiirin bağlamından hareketle anlam verilmiş kelime ve kelime grupları ile farklı bir bağdaştırma örneği bu çalışmada ele alınmıştır. Tespit edilen ifadelerin incelemesi yapılmış ve verilen anlamların bağlamsal yönü ortaya koyulmuştur.
Keywords : Klasik Türk Edebiyatı, 15 yy, Mihrî Hatun, anlam, bağlam