Gelibolulu Mustafa Âlî: Fursatname

Authors : İsmail Hakkı AKSOYAK

Pages : 171-220

Doi:10.34083/akaded.545784

View : 22 | Download : 13

Publication Date : 2019-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada hayatı boyunca yılmadan çalışarak onlarca tarih ve edebiyat eseri kaleme almış Gelibolulu Mustafa Âlî’nin Fursatnâme adlı eseri üzerinde durulacaktır. Gelibolulu Âlî, eserini 1580 (980) yılında sadrazam Sinan Paşa’nın isteğiyle yazmaya başlamıştır. Eser, Gelibolulu Âlî’nin, Lala Mustafa Paşa’nın 1578-80 yıllarında düzenlediği Azerbaycan ve Şirvan seferlerini anlattığı Nusretnâme adlı eserinin devamıdır ve Sinan Paşa’nın Gürcistan seferini konu edinmektedir. Ancak Sinan Paşa’nın tasarladığı fetihleri yapmadan Temmuz 1581’de aniden İstanbul’a dönmesi üzerine Gelibolulu Âlî, eser üzerinde çalışmayı bırakmış ve eser yarım kalmıştır. Eser hacim olarak küçük olmakla birlikte, gerek içeriği gerekse Gelibolulu Âli’nin hayatındaki etkisi açısından büyük öneme sahiptir. Fursatnâme’nin tek nüshası, Berlin, Preussische Staatsbibliothek nıs. or. oct. 2927’dedir. Eser ilk defa 1989 yılında Rana von Mende tarafından ele alınmış ve Arap harfli metnin daktilo edilmiş hâli Almancaya çevirisiyle birlikte yayımlanmıştır. Eserle ilgili bir değerlendirme de Cornell H. Fleischer tarafından yapılmıştır. Ancak şimdiye kadar Fursatnâme’nin Latin harflerine aktarımı yapılmamıştır. Bu çalışmada Fursatnâme’nin çeviri yazı metni, bazı notlarla birlikte yayımlanmaktadır. Böylece Türk edebiyatı çalışmalarındaki bir eksikliğin giderilmesi amaçlanmaktadır.
Keywords : Gelibolulu Mustafa Âlî, Fursatname, Gürcistan Seferi