Kerbelâ Vakı‘ası’nda Farklı Bir Üslup ve Muhteva: Mehmed Nâzım Paşa’nın Kerbelâ Risâlesi

Authors : Gökhan ALP

Pages : 858-880

Doi:10.34083/akaded.941267

View : 25 | Download : 19

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kerbelâ hadisesi, edebî eserlerde izhar-ı matem ve susuzluk remzi etrafında muteber bir şekilde tahayyül ettirilen sahneler, resmedilen ağıt tablosu içerisinde savaş ve kahramanlık manzaralarıyla yer almıştır. Hz. Hüseyin’in soyunun yüceliği, şahsi özellikleri, Ehl-i beyt’e reva görülen zulüm ve bu zulme ortak olanların telini merkezinde tahrir kılınan konu, Hz. Hüseyin’i sürekli yâd etmeye vesile olacak şekilde ifade bulmuştur. Pek çok yazınsal faaliyetin merkezinde temas edilen hususlar, ayrı bir muhteva ve üslup temelinde Mehmed Nâzım Paşa tarafından kaleme alınmıştır. Nâzım Paşa tarafından mensur olarak kaleme alınan “Kerbelâ” adlı risalede, olayın tesiri ile yazılmış metinlerden farklı olarak her iki tarafın gözünden maksat ve fikirler tahlil edilmiştir. Sanatlı ve secili bir dille yazılan eserde, risalenin yazılış sebebi ve muhteviyata dair verilen bilgiler eserin bakış açısını vesikalandırmıştır. Hadisedeki hikmetlerin yansıtıldığı bu vesika üzerinde Mehmed Nâzım Paşa’nın hayatı ve çalışmaları ilk olarak ele alınmış, akabinde “Kerbelâ” adlı risale üzerinde durulmuştur. Eser biçim ve muhteva yönünden değerlendirilmiş ardından transkripsiyonlu metni verilmiştir. 
Keywords : Kerbelâ, Mehmed Nâzım Paşa, Üslup, Muhteva