Kırgızcada Birleşik Fiillerin Sınıflandırılmasına Dair

Authors : Güler Kaçar

Pages : 1456-1474

Doi:10.34083/akaded.1572240

View : 124 | Download : 139

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkçede söz türetme yollarından biri birleşik fiillerdir. Yardımcı fiiller aracılığıyla oluşturulan birleşik fiiller Kırgızcada önemli bir yere sahiptir. Kırgızcanın öğrenilmesinde ve öğretilmesinde, karşılaştırmalı çalışmalarda, mütercim-tercümanlıkta bu önemi fark edilmekle birlikte bir sorun teşkil etmektedir. Ayrıca bu yapıların sınıflandırılması konusunda Kırgız gramer yazarları arasında görüş ayrılıkları da vardır. Söz gelimi esas ve yardımcı fiillerin almış olduğu ekler, bu eklerin dil bilgisel, sözcüksel anlamları ve işlevleri de dikkate alınınca kaçınılmaz ayrımlar oluşmuştur. Sınıflandırma yapılırken her ne kadar yapı esas alınsa da bazı yapılar gözden kaçırılmıştır. Bu farklılıkların neler olduğunu ortaya koyabilmek ve bu soruna bir çözüm bulabilmek amacıyla Kırgızca gramer kitaplarından Kırgız Adabi Tilinin Gramatikası, Azırkı Kırgız Adabiy Tili, Kırgız Tilinin Morfologiyası ve Kırgız Tili adlı kitaplar esas alınmıştır. Her bir gramer kitabında birleşik fiillerin sınıflandırılışı üzerinde durulmuş, birbirlerinden farklı yönleri belirtilmiştir. Bununla birlikte gramer kitaplarında yer verilmeyen bazı yapılar tespit edilip örneklendirilmiştir. Çalışmanın sonunda ise Kırgızcadaki birleşik fiilleri sınıflandırmak için bir öneride bulunulmuştur.
Keywords : Kırgızca, birleşik fiil, sınıflandırma, yapı, işlev, anlam.