- Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
- Volume:8 Issue:3
- Alî Sedîd ve Halîl Hamîd Paşa’ya Sunduğu Manzum Tebriknâme’si
Alî Sedîd ve Halîl Hamîd Paşa’ya Sunduğu Manzum Tebriknâme’si
Authors : Kübra Kacar Altın
Pages : 1534-1549
Doi:10.34083/akaded.1575601
View : 95 | Download : 120
Publication Date : 2024-12-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Akraba, dost, devlet büyükleri, dinî şahsiyetler ve saygın kişilere doğum, sünnet, evlilik, terfi, dinî törenler, cülûs, sıhhat bulma, zafer, kudûm, yeni bir yapı inşa etme, satın alma, var olan bir yapının onarılması, yeni yıl gibi vesilelerle sunulan manzum veya mensur eser olarak tanımlanan tebriknâme; XV. yüzyıldan XX. yüzyıla kadar pek çok divanda kendine yer bulmuş edebî bir türdür. Başta kaside ve kıt‘a olmak üzere farklı nazım şekilleriyle kaleme alınan tebriknâmeler, klasik Türk edebiyatının sosyal hayat ile ilişkisini ortaya koyması bakımından önem arz etmektedir. Toplum hayatında yer eden önemli hadiseleri tebrik etmek maksadıyla kaleme alındıkları için benzer konularda yazılan sıhhatnâme, kudûmiye ve cülûsiye gibi türlerle de iç içedir. Tebriknâmelerin aynı zamanda tarih manzumeleriyle de sıkı bir ilişkisi vardır. Bu çalışmada, mîrî kâtipliği görevinde bulunmuş olan Alî Sedîd’in (ö. 1199/1785?) Tebriknâme’si konu edilmektedir. 39 beyitten müteşekkil Tebriknâme, Halîl Hamîd Paşa’nın (ö. 1199/1785) yeni yılını tebrik amacıyla yazılmıştır. Çalışmada öncelikle tebriknâmeler hakkında bilgi verilmiş, ardından manzumenin tespit edildiği mecmuanın tavsifi yapılmıştır. Sedîd’in hayatı ve edebî kişiliğine değinildikten sonra Tebriknâme’nin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulmuş; son olarak söz konusu manzumenin transkripsiyonlu metni ve tıpkıbasımına yer verilmiştir.Keywords : Tebriknâme, Alî Sedîd, Halîl Hamîd Paşa, manzume, edebî tür