BİR NAKİT KULLANDIRMA YÖNTEMİ OLARAK TEVERRUK: MUHASEBE AÇISINDAN BİR İNCELEME

Authors : Yavuz Kılınç

Pages : 204-239

Doi:10.54863/jief.1452397

View : 48 | Download : 65

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Teverruk genel itibari ile acil ihtiyaç duyulan nakdin elde edilmesi, kredi kartı borçlarının veya daha önceden alınıp da ödemede güçlük yaşanılan borçların yeniden yapılandırması gibi noktalarda tercih edilen ve son yıllarda İslami Finans Kuruluşlarında (İFK) önemli ölçüde başvurulan bir nakit kullandırma yöntemdir. Kullanımının giderek yaygınlaşması nedeniyle bu makalenin konusu teverruk işlem sürecinin gerek İFK’lar gerekse sözleşmeye taraf olan işletmelerin muhasebe defterlerine nasıl işleneceğinin tespit edilmesidir. İFK’lar için standartlar geliştiren AAOIFI’nin teverruk sözleşmelerine yönelik yayımlamış olduğu herhangi bir muhasebe standardı söz konusu değildir. Bu nedenle yapılan incelemelerde teverruk sözleşmelerinin ya bir murabaha sözleşmesi gibi ya da ilgili diğer muhasebe ilkeleri veya standartları dikkate alınarak muhasebeleştirildikleri görülmektedir. Özünde murabaha sözleşmelerinden farklı olması sebebiyle bu sözleşmelerin murabaha olarak değerlendirilip muhasebeleştirilmesi hatalı olacaktır. Bu yüzden bu sözleşmelerin muhasebeleştirilmesinde işlemin temellendirileceği bir faizsiz (katılım) finans muhasebe standardına ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca her ne kadar yine özüne aykırı olsa da muhasebe standartlarına uygun raporlama yapmak durumunda olan işletmeler tarafından örnek uygulamalar yolu ile bir kredi verme işlemine benzer şekilde ilgili TFRS-9 ve TFRS-5 gibi muhasebe standartları kapsamında ele alınıp muhasebeleştirilebilecekleri sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Teverruk, İslami Bankacılık, Katılım Finans, Muhasebe Standartları, Murabaha