Zeydî Usul-i Fıkıh Literatürü

Authors : Fatih YÜCEL

Pages : 597-623

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2019-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Zeydiyye mezhebi kelâm ilminde olduğu kadar fıkıh ve usûl-i fıkıhta da adından söz ettiren önemli fırkalardan biridir. Gerek Taberistan, Gîlân ve Deylem gerekse Yemen Zeydîleri fıkıh usulüne dair önemli eserler kaleme almışlardır. Taberistan’da telif edilen ilk müstakil usul eseri hicri 340-424 yıllarında yaşayan Nâtık-Bilhak’ın el-Müczî’sidir. Söz konusu eser pek çok yönden sonraki Zeydî usul eserlerini de etkilemiştir. Yemen’de ise ilk müstakil usul eserleri hicrî VI. asrın ilk yarısında telif edilmeye başlanmıştır. Bu makalede hicrî V. asırdan günümüze dek Zeydî usulüne dair telif edilen eserlerin imkânlar nispetinde tespiti yapılmış; söz konusu literatürün alandaki yerini ortaya koyabilme adına başyapıt niteliğinde olanlar usul konularını tertibi, kaynakları, fukaha ve mütekellimin usul eserleri ile ilişkisi, farklı fıkhî ekollerle irtibatı ve telif üslubu gibi konular üzerinden değerlendirilmiştir.
Keywords : Zeydiyye, Zeydî usulü, Mutezile, el Müczî, Nâtık Bilhak, Mütekellimîn, Hanefi Mezhebi