Hanefilerin Fasit Akit Anlayışı ve Fasit Satım Akdinin Feshedilmesine Engel Olan Durumlar

Authors : Ayhan Hıra

Pages : 115-135

View : 6 | Download : 10

Publication Date : 2017-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam hukukçularının çoğunluğu akdin kuruluşuna dair temel unsurları ve bunlara ilişkin şartları taraflar, irade beyanı, mahal ve bunlara dair şartlar bağlamında bir bütün halinde tespit etmişlerdir. Bu sebeple şartların gerçekleşmesi halinde akit kurulmuş, gerçekleşmemesi halinde kurulmamış sayılır. Fesat ve butlan kavramlarının eş anlamlı olarak kullanılması suretiyle akdin kurulmamasının yaptırımı tek derecelidir. Hanefilerde ise icap-kabul, taraflar ve mahal sıralaması dâhilinde ilk sırada yer alan irade beyanı akdin rüknü sayılır. Şartlar ise in’ikat şartları, nefâz şartları, sıhhat şartları ve lüzum şartları şeklinde sınıflandırılmıştır. Rükne özgü şartlarla birlikte taraflara ve mahale ilişkin şartlar in’ikat şartları içinde mütalaa edilir. Bunlardaki eksiklik akdin kurulmamış olduğunu gösterir. Nefâz şartları, akdin derhal yürürlük kazanıp kazanmamasıyla ilgilidir. Bu şartların bulunması halinde akit aslen mevcuttur. Sıhhat şartları ise akdin aslına değil vasfına ilişkin ikincil şartlardır. Bunların eksikliği akdin özüne zarar vermez. Lüzum şartları, tarafların karşılıklı borç yükümlüsü sayılıp sayılmamaları anlamında bağlayıcılık şartlarıdır. Hanefilerin akitte sahih, fasit ve batıl şeklindeki ayrımları söz konusu akit sisteminin sonucudur. Bu sonuç aynı zamanda fasit ve batıl şeklinde iki dereceli bir yaptırımın da ifadesi olmaktadır. Bu çalışmada, Hanefilerin fasit akit tanımı, bu akdin ölçütleri ve feshine engel olan durumlar incelenecektir
Keywords : Akit, Sıhhat, Fesat, Butlan, Fesih, Mani