İslâm Hukukunda Kız Çocuğunun Miras Hakkı ve Cahiliye Döneminde Kız Çocuğunu Mirastan Mahrum Etmenin Günümüz İslâm Ülkelerindeki İz Düşümü

Authors : İbrahim Yılmaz

Pages : 261-297

View : 7 | Download : 25

Publication Date : 2017-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Miras hukuku, insanın ölümünden sonra geride bıraktığı mallarının kime ait olacağını veya ölen kişinin mal varlığının taksim ve intikalini düzenleyen bir hukuk dalıdır. Günümüzde demokratik hukuk devletlerinde kadınlar/kız çocukları, birçok alanda olduğu gibi mirasın taksiminde de erkeklerle eşit hak ve paya sahiptirler. İslâm miras hukukunda ise, ihtiyaç ve nimet-külfet dengesi gibi ilkelerden hareketle, mirasın taksiminde erkek ve kız çocukları arasında prensip olarak (bazı hallerde) ikiye-bir şeklinde bir düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeye göre; İslâm miras hukukunda -oranları farklı da olsa- kadın da erkek gibi mirastan hak ve pay sahibidir. Diğer taraftan İslâm miras hukukunda cebrîlik/zorunluluk esas olduğu için mûrisin vârislerini mirastan mahrum etme hakkı olmadığı gibi, vârislerin de mirası reddetme yani hukuken sübutuna mani olma hakları yoktur. Bununla birlikte günümüz İslâm ülkelerinde, mûrislerin, şahsî veya örfî bazı gerekçelerden hareketle hibe, vasiyet, muvâzaalı satım (mûris muvâzaası) gibi yollarla tamamen veya kısmen kız çocuklarını mirastan mahrum etmeye yönelik tasarruflarda bulundukları ise bilinen bir gerçektir. Kanaatimizce, günümüz İslâm ülkelerinde, mûrislerin kız çocuklarını mirastan mahrum etme gerekçeleri ile İslâm öncesi Arabistan’da (Cahiliye Döneminde) kız çocuklarını mirastan mahrum eden zihniyet arasında bir benzerlik bulunmaktadır. Bu çalışmada; genel olarak İslâm hukukunda mirasın taksim ve intikali ile ilgili hukuki düzenlemeler, İslâm Hukukunda kız çocuğunun mirastaki payının erkek çocuğunun payından az olmasının gerekçeleri ve cahiliye döneminde kız çocuğunu mirastan mahrum eden zihniyetin günümüz İslâm ülkelerindeki iz düşümü üzerinde durulacaktır
Keywords : İslâm hukuku, miras, Kız Çocuğu, Cahiliye Hukuku, Mahrumiyet