Kur’ânî Üslup Açısından İnfitâr Sûresi

Authors : Serhan OSMANÇELEBİOĞLU

Pages : 103-124

Doi:10.26650/iuitd.2020.680497

View : 23 | Download : 16

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Sözlü–dilsel bir hitap olarak nazil olan Kur’ân-ı Kerîm, muhatap kitlenin kullandığı dil sistemine ve bu dilin imkanlarına paralel olarak yeni bir düşünme biçimi ortaya koymuştur. Bu hitap-muhatap diyalektiğini gerçekleştirmek için, indiği toplumun algı ve tasavvurlarını dikkate almış ve bu meyanda toplumun dil, inanç, kültür, tarih gibi değerlerinden teşekkül eden ortak bir dünya görüşü oluşturmuştur. Bunun da ötesinde kişinin, zihniyet ve kimliğinin en güzel dönüşüm ve değişimini bu dilin kendine has anlatım tarzı, nazmı ve dil formu olan Kur’ânî üslubunu kullanarak gerçekleştirmiştir. Bu çalışma, Kur’an’ı anlamada dilbilimsel bir yöntem olarak teklif edilen Üslûbu’l-Kur’ân’a özgü metotlar ile din dilinin cümle yapısı itibariyle haber‒inşa formlarının çoğu zaman sürecin akışı içerisinde birinin bir diğerini kapsayıcı/kuşatıcı üslubu ışığında muhataplar arasındaki ilişkiyi ve içinde bulundukları ortamı dikkate alarak İnfitâr Sûresi’nin ana konusunu tespit ve bu konunun anlatım biçimini izah etmeyi amaçlamaktadır. Bu anlamda çalışmamız, kıyamete dair ‒gökyüzünün yarılacağı, yıldızların döküleceği gibi‒ ihbârî ifadelerin geleceğe dönük kıyamete dair bir bilgilendirmeden öte çoğu zaman ‘şimdi–burada’ tecelli etmesinde ve eyleme dönüş(tür)mesinde rol oynayan inşâî yapısını dikkate almaktadır. Dolayısıyla çalışma, ilahi kelamın kendine has dil yapısı ve Kur’ânî üslup çerçevesinde bir bütün olarak sûreyi ele almaya gayret etmektedir. Bu bağlamda sûre, Allah’ın tekvinî/kevnî yasaları üzerinden kelâmî eyleme dönüştüren ve bu eylemi de ahlaka çeviren kıyamet hadiseleri esnasında gerçekleşen kozmik değişikliklerden bahsetmektedir. Adeta sûrede, kozmik yapıdaki değişikliğin meydana gelmesindeki gerçeklik üzerinden “vahyin gelişine, imkanına ve tabiatına” vurgu yapılmakta ve nihayetinde “hesap bilinci ile ahiret” anlayışı oluşturulmaktadır.
Keywords : Tefsir, Kuran dili, Üslup, İnfitâr Sûresi, Kıyamet