Eyyûbîler ve Memlükler Dönemi Fıkıh Yazımı

Authors : Tuncay BAŞOĞLU

Pages : 229-332

Doi:10.26650/iuitd.2020.684689

View : 24 | Download : 18

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Eyyûbîler-Memlükler dönemi ilim zihniyetine ve fıkıh tarihine dair bazı sorular ve tespitler çerçevesinde söz konusu dönemde fıkıh yazımının özellikleri, eğilimleri ve yazılan fıkıh eserlerine dair bir inceleme yapılmaktadır. Çalışmada Mısır, Biladuşşam ve Hicaz’da yetişen veya oraya yerleşen âlimlerden bir fıkıh eseri bulunan 464 âlim tespit edildi. Bu âlimlerin yazdıkları 1750 civarındaki fıkıh eseri üzerinden dönemin genel eğilimlerine, fıkıh yazımının mahiyetine ve ortaya çıkan yeni eser türlerine değinildi. Ayrıca farklı dönemler ve bölgelerle mukayeseler yapılarak bazı sonuçlar çıkarıldı. Eyyûbîler-Memlükler dönemi fıkıh tarihine bir giriş mahiyetinde olan bu çalışma, fıkıh yazımı bakımından bu dönemin bir duraklama ve taklid devri olduğu yolundaki tezin aleyhine fıkıh yazımındaki canlılığı, çeşitliliği ve fıkhî yetkinlikteki “iddia”yı ve iddialı âlimlerin varlığını vurgulamayı amaçlamakta; söz konusu dönemin sadece hukuk sistemindeki uygulamalar bakımından değil fıkıh düşüncesi ve eserleri açısından da önemli olduğunu vurgulamaktadır.
Keywords : Fıkıh eserleri, fıkıh tarihi, Memlükler, Eyyûbîler, Ehl i hadis, usûl, fürû, kavâid, Mısır, Biladuşşam, Hicaz, ahkam