Taşradan Dersaadet’e Uzanan Bir Zincir: Osmanlı Devleti’nde 1846 Sonrası Ceza Jurnalleri

Authors : Kübra NUGAY

Pages : 913-939

View : 16 | Download : 18

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1839 tarihinde Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra Osmanlı Ceza Hukukunda iki önemli değişim dikkat çekmektedir. Bunlardan birincisi, 1840 tarihli Ceza Kanunu ile başlayan kanunlaştırma çalışmaları (1840 tarihli Ceza Kanunu’nu daha sonra 1851 ve 1858 tarihli Ceza Kanunları izlemiştir), ikincisi ise ceza kanununda belirtilen suçlara dair ceza davalarının Şeriat Mahkemeleri’nden ayrı, taşrada kurulan meclislerde görülmeye başlanmasıyla taşradan merkeze uzanan aşamalı yeni bir ceza yargılama sisteminin inşa edilmesidir (Nitekim bu yeni ceza yargılama sistemi 1864 tarihinde kurulan Nizamiye Mahkemelerine zemin teşkil etmiştir). Ceza hukuku alanında yaşanan bu önemli değişimler detayda birçok değişimi de beraberinde getirmiştir. Suç işleyen kimselerin isimlerinin, suçlarının ve suça dair davalarının görüldüğü meclis tarafından takdir edilen cezalarının bendler halinde yazıldığı ceza jurnalleri bunlardan biridir. Bu çalışmada, ilk olarak Tanzimat sonrası düzenlenmeye başlanan ceza jurnallerinin tarihi sürecine, yapısal özelliklerine, önemli değişimler yaşayan ceza hukuku içerisindeki işlevine odaklanılacaktır. Esasında 1840 sonrası dönemde yaşanan değişimin küçük bir unsuru olan ceza jurnallerinden yola çıkarak bu dönemde Osmanlı Ceza Hukukunun yaşadığı büyük değişimi anlamak için farklı bir yöntem denenecektir.
Keywords : İslam Hukuku, Osmanlı Ceza Hukuku, Tanzimat Dönemi, Değişim, Merkezileşme, Jurnal