İbn Sellâm el-Cumahî’nin Arap Edebi Eleştirisine Katkısı: Tabakât Özelinde Bir Analiz

Authors : Yusuf SELLER

Pages : 127-155

Doi:10.26650/iuitd.2022.1030746

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2022-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İbn Sellâm’ın edebi eleştirinin ilk numunelerinden biri olarak karşımıza çıkan Tabâkat’ı, yaygın kabule göre bir biyografi ya da edebiyat tarihi kitabı olarak anılmaktadır. Eser, mukaddimesindeki meseleler ve şairler hakkındaki anekdotlar bakımından tarihi bir belge niteliği taşısa da tespit ettiğimiz bulgular bu kitabın edebi eleştiri sanatının pratik icrasından doğan bir ürün olduğunu göstermektedir. İbn Sellâm her ne kadar Tabakât’ıyla tarihi verileri bir yöntem çerçevesinde sunduğu izlenimi verse de aslında onun eserinin mukaddimesinde ele aldığı konular ve tabaka fikri bir edebi eleştiri faaliyeti gerçekleştirdiğini akla getirmektedir. Bu çıkarımdan hareketle çalışmamız, Tabakât’ın edebi eleştiri sanatının tatbik edildiği ilk eserlerden biri olduğu iddiasını test etmeyi ve İbn Sellâm’ın eseri özelinde edebi eleştiriye yaptığı katkıyı analizi hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda çalışmamızda sosyal bilimler araştırma yöntemlerinden nitel araştırma yöntemine başvurulmuştur. Böylelikle Tabakât’ın ihmal edildiği düşünülen edebi eleştiriyle ilgili olma yönüne dair veriler bir araya getirilip meseleye mevcut çalışmalardakinden farklı bir bakış açısıyla yaklaşılmıştır.
Keywords : İbn Sellâm el Cumahî, Tabakât, Arap Edebi Eleştirisi