Deistik Tanrı Algısı, Seküler Yaşam ve Dünyevileşme

Authors : Hamdi Gündoğar

Pages : 19-28

Doi:10.54958/iiad.1399027

View : 118 | Download : 95

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Deizm, âleme müdahil olmayan tanrı anlayışıyla ilkçağ Yunan felsefesinde izleri olan felsefi ve dini bir akımdır. Ancak Rönesans, Reform ve Aydınlanma çağı deizmin yoğun bir şekilde tartışıldığı dönem olmuştur. Deizm, günümüzde de popülaritesi olan ve seküler hayat tarzında anlamını bulan bir düşüncedir. Yarattıktan sonra evrene ve insana müdahil olmayan tanrı teorisi sekülerizm ile hayatın pratiğine aktarılmıştır. Deistlere göre Tanrı evreni mükemmel ve noksansız, insanı da akıllı olarak yaratmıştır. İnsan Tanrı’nın kendisine bahşettiği akıl ile dünyadaki sorumluluk ve görevlerini yerine getirebilecek kapasitededir. Ayrıca akıllı bir varlık olan insan beşerî ve ahlaki esasları da idrak edebilecek bir kabiliyete sahiptir. Evrene sonradan müdahaleye gerek duyulduğu takdirde bu, Tanrı’nın evreni mükemmel yaratmadığı ve Tanrı’nın mükemmeli yaratmaktan aciz olduğu anlamına gelir. Seküler hayat tarzında insan yaşamında metafizik ve dini değerler yadsınarak, tamamen maddi ve dünyevi bir yaşam felsefesi benimsenmiştir. Yine bu anlayışta, İlahi vahyin göz ardı edildiği, dini vecibelerin kabul görmediği dünyevi bir anlayış yaşam tarzı haline gelmiştir. Sekülerizm "dinin sosyal yapıdaki egemenlik ve geçerliliğini yitirmesi, doğaüstü olayların tabii ve dünyevi olaylarmış gibi algılanması, insan aklının dini ve metafizik bağlardan kurtarılması, dinin bir vicdan meselesi haline getirilmesidir. Sekülerizmin Müslüman dünyasındaki kullanımı diyebileceğimiz dünyevîleşme, dünyaya gereğinden fazla meyletme, dini yaşantıyı ihmal edecek kadar dünyalıklarla meşgul olma gibi anlamlara gelmektedir. Bunun sonucu olarak kişinin sosyal, kültürel, ekonomik ve benzeri etkenlerle, hayatı sadece tecrübe edilenle sınırlaması, kendilerini Allah’tan bağımsız görerek kendi öz benliğine yabancılaşması ve gaflete düşmesidir.
Keywords : Tanrı, Deizm, Seküler, Dünyevileşme