Mehdînin Nesebî Hakkındaki Rivâyetlerin Yorumlanmasında Mezhebî Temâyül

Authors : Yusuf OKTAN

Pages : 7-30

Doi:10.34082/islamiilimler.1025730

View : 7 | Download : 10

Publication Date : 2021-11-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Rivâyetlerde ahir zamanda geleceği bildirilen Mehdî’nin insanlığa selamet getirerek bozulan adaleti tesis edeceği bildirilmiştir. Böylece mehdi beklentisi siyasî ve mezhebî olayların yoğun yaşandığı hicrî ilk asırlarda etkili olmuştur. Soyu Hz. Peygamber’e dayanan bu kurtarıcının nesebinde mezheplerin ihtilaf ettiği görülmektedir. Şiî itikatta mehdî olduğuna inanılan gâib 12. imam Muhammed b. Hasan’ın nesebi Hz. Hüseyin’e dayandırılmaktadır. Ancak Şiî kaynaklarda zikredilen Mehdî’nin Hz. Hasan’ın soyundan geleceği yönündeki haberler mezhep içi sorun oluşturmaktadır. Ayrıca Hz. Peygamber’in vefatından sonra imâmet ve hilâfet bağlamında mehdilik iddialarının Ali oğulları neslinde görülmesi, bu beklentinin Hz. Hüseyin nesline münhasır kılınmadığını da göstermektedir. Bununla birlikte Hz. Hasan’ın hilâfeti Hz. Muâviye’ye bırakarak sulh etmesi ve bu olayın Hz. Peygamber tarafından bildirildiğini ihtiva eden rivâyetler, Hz. Hasan’ı Sünnî telakkide öne çıkarmış, böylece bu haberler Sünnî dünyada Mehdî’nin Hz. Hasan neslinden geleceği yönündeki iddiada kullanılan en önemli argümanlardan olmuştur. Mezkûr bilgiler doğrultusunda makale, İmâmiyye Şîası ve Ehl-i Sünnet arasında Mehdî’nin nesebine işaret eden rivâyetlerde ve bunların yorumlanmasında mezhebî temayülü ortaya koymayı hedeflemektedir.
Keywords : Hadîs, Ehl i Sünnet, Şîa, Mehdî, Hasan, Hüseyin, Hadîs, Ehl i Sünnet, Şîa, Mehdî, Hasan, Hüseyin