Somuncu Baba’ya Nispet Edilen Şerh-i Hadîs-i Erbaîn’in Yeni Tespit Edilen Abdülbaki Gölpınarlı Tercümesi

Authors : Mustafa Celil ALTUNTAŞ

Pages : 149-171

Doi:10.34082/islamiilimler.1025759

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2021-11-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Osmanlı’nın son döneminde İstanbul’da eğitim almış ve Cumhuriyet döneminin entelektüel tarihinde gerek akademide verdiği dersler gerekse Mevlânâ, Mesnevî ve Melâmîlik alanlarında yaptığı çalışmalarıyla ve tercümeleriyle öne çıkmış olan Abdülbâkî Gölpınarlı’nın (ö. 1982) daha önce tespit edilmemiş ve yayımlanmamış olan bir hadis tercümesi günümüz harflerine aktarılacaktır. Gölpınarlı, Somuncu Baba olarak bilinen Hamîdüddin Aksarâyî’ye (ö. 815/1412) nispet edilen Şerh-i Hadîs-i Erbaîn adlı kırk hadis derlemesi ve şerhini İrşâdü’l-Yakîn fî Tercemeti “Şerh-i Hadîs-i Erbaîn” adıyla Arapça’dan Türkçe’ye tercüme etmiştir. Osmanlı’nın çok erken dönemlerinde yaşamış sûfî bir âlime nispet edilen eser Osmanlı’nın son dönemine yetişmiş yine sûfî-meşrep bir tasavvuf tarihi araştırmacısı tarafından tercüme edilmiştir. Bu tercümede Osmanlı dönemindeki tasavvuf düşüncesinin bir hulasasını görmek de mümkün olabilecektir. Gölpınarlı, tercümesini harf inkılabından sonra Cumhuriyet’in erken dönemlerinde ancak eski harflerle kaleme almıştır. Bu tercümeden sonra bin bir hadis de tercüme eden Gölpınarlı bu derlemesinde hadis tercümesi ile ilgili bazı düşüncelerini de ifade etmiştir. Gölpınarlı’nın hadislerle ilgili yaklaşımı ve seçtiği hadisler bakımından bu eser de makalede kısaca değerlendirilecektir. Makalenin merkezinde Gölpınarlı’nın tercümesi olduğu için Gölpınarlı’nın hayatına da kısaca yer verilecektir.
Keywords : Somuncu Baba, Abdülbaki Gölpınarlı, Hadis, Erbaîn, Tercüme