Nahvin Manaya Ve Fıkhî Hükme Etkisine Dair Bir İnceleme: Bakara, 184. Örneği

Authors : Abdulhamit Turgut

Pages : 165-177

Doi:10.34082/islamiilimler.1546605

View : 50 | Download : 27

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân ilmiyle olan güçlü bağlantısı nedeniyle nahiv ilminin Kur’ân’ın anlaşılmasındaki önemi daha ilk dönemlerden itibaren kabul edilmiş, bu ilmi bilmeyenlerin Kur’ân’ı tefsir etmelerinin caiz olmadığı belirtilmiştir. Arap dilini bilmemek ya da bu konudaki bilginin eksik olması fıkhı bilmemek, Kur’ân ve sünneti yanlış anlayıp yanlış fikirler üretmek olarak değerlendirilmiştir. Kur’ân ayetlerinin manası ve fıkhî hükümler, gramerin bir bölümü olan i‘râb vecihlerinin değişmesiyle değişiklik arz ettiği için Arap dilinde öğrenilmesi en gerekli olan dilbilim dalının i‘râb olduğu ifade edilmiştir. Bu bağlamda çalışmada, müminlere oruç tutma emrinin verildiği, çeşitli mazeretlerle bu ibadeti yerine getiremeyecek kimselerin nasıl bir yol takip etmesi gerektiği, Bakara sûresi 184. ayeti ve onunla bağlantılı oruç’tan bahseden 183-185. ayetleri izah edilmiştir. Birinci bölümde Bakara 184. ayetteki وَعَلَى الَّذينَ يُطيقُونَهُ kısmının farklı bir kıraati olan يُطِيقُونَهُ “yutîkûnehu” şeklindeki fiilin kökü ve bu okuyuşun mana ve fıkhî hükme etkisi, yine farklı bir kıraat olan يُطَوِّقُونَهُ “yutevvikûnehu” veya يُطَوَّقُونَهُ “yutevvekûnehu” şeklindeki okuyuşun mana ve fıkhî hükme etkisi ve يُطِيقُونَهُ lafzından önce takdiri bir لاedatıyla yapılan nefyin varlığını söz konusu edenlerin yaptığı okuyuşa göre ayetin mana ve fıkhî hükmü ele alınmıştır. Ayette geçen يُطِيقُونَهُ fiiliyle ilgili gramer tahlillerinden birisi olan fiilin sonundaki “هُ” zamiriyle ilgili tartışmalara değinilmiştir. İkinci bölümde ise, ayetin mensûhiyeti tartışmaları ve bu konudaki müfessirlerin birbirinden farklı görüş ve kanaatleri dile getirilmiştir. Çalışmanın sonunda Ramazan orucu tutmayanların durumunu ele alan ve fidyeden bahseden Bakara 184. ayetin bir bölümü olan فِدْيَةُ طَعَامِ مساكينَ أو مِسْكِينٍ ve فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ ayetinin farklı kıraatleri, i‘râb yönleri ve bu okuyuşun mana ve fıkhî hükme etkisi açıklanmıştır.
Keywords : Arap Dili ve Belagatı, Nahiv, İ\'rab, Mana, Fıkhi Hüküm