Edmond Belamy’nin Portresi Adlı Çalışmanın Yaratıcılık Bağlamında Kolaj Tekniği İle İlişkilendirilmesi

Authors : Sibel Gök, İsmail Erim Gülaçtı

Pages : 197-228

View : 48 | Download : 62

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Conference Paper

Abstract :Günümüz yapay zekâ sistemleriyle üretilen sanat eserlerine ilişkin tartışmalara neden olan yapay zeka üretimlerinde yaratıcılık ve eser özgünlüğü sorununu çözümlemek için sanat tarihine bakmak, yaratıcılık deneyimlerinde özgünlük kavramının nerede kırılmalar yaşadığını analiz etmek gerekmektedir. Bu nedenle çalışmada öncelikle giriş bölümünde; sanatın içinde bulunduğu çağın koşulları sonucunda dönüştüğü, ancak bu dönüşümü etkileyen unsurların sadece kendi çağının koşulları olmadığı, önceki sanat söylemleriyle de etkileşim içinde olduğu vurgulanmaktadır. Birinci bölümde; hazır görsel parçalardan anlamlı bir bütün oluşturma bağlamında kolaj tekniğinden bahsedilmektedir. Ayrıca sanat tarihine bakıldığında yapay zeka ile eser üretme tekniklerinin Modernizm ve sonrasında Postmodernizmin temel üretim pratiklerinden biri olan kolaj tekniği ile benzerlikler içerdiğinden bahsedilmektedir. Bu bağlamda kolajın ne olduğu ve tarihsel gelişimi, temel kabul edilen önemli eserler üzerinden tartışılmaktadır. İkinci bölümde ise; yapay zekanın tanımı, mekaniksel ve işletimsel olarak tarihsel gelişimi anlatılmaktadır. Üçüncü Bölümde; tarihsel süreçte günümüz yapay zeka sanatında yaratıcılığın avangart bir örneği olan ve yapay zeka ile eser üretiminde yaratıcılık ve özgünlük açısından önemli tartışmalara neden olan ‘Edmond Bellammy’nin Portresi’ incelenmektedir. Sonuç olarak; hem kolaj alanında hem de yapay zeka sistemleri alanında gerçekleştirilen literatür taramasında; her iki teknik arasında üretim mantığı açısından benzerliklerin olduğu tespit edilmektedir. Bu nedenle, bugün tartışılmakta olan yapay zeka sistemi ile üretilen eserlerde üretim mantığının modern ve postmodern söylemlerde aranması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Yapay zeka eserlerindeki üretim mantığı, üretim aracı değişse bile fikir olarak köklerini modern ve postmodern bir teknik olan kolajdan almaktadır. Dolayısıyla üretim aracının yeni olmasına karşın üretim tekniğinin yeni olmadığı ve geçmişte de kullanılan sanatsal bir teknik olduğu vurgulanmaktadır.
Keywords : Edmond Belamy portresi, kolaj, ÜÇA (GAN), yapay zeka, yapay zeka sanatı.