Ortak Alanların Önemi ve Koruma Stratejileri

Authors : Asmin KAVAS BİLGİÇ

Pages : 2-16

View : 121 | Download : 14

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ortak mal, orta malı, ortak varlık, ortak alanlar veya müşterekler, herhangi bir mülkiyet hakkı barındırmayan, girişlerin serbest, herkesin kullanımına açık olan, tüketiciler tarafından kullanımın engellenmediği alanlardır. Ortak alanların bir bölümü devlete ait; bir bölümü ise herkese açık alanlar olarak tanımlanmaktadır. Atmosfer, yeraltı yerüstü suları, açık denizler, balık avlanma alanları, doğal plajlar, su rezervleri, ormanlar, meralar, parklar, kıyılar, çocuk oyun alanları, yaya kaldırımları gibi alanlar ortak alanlardır. Nüfusun artması, yaşanan teknolojik ilerlemeler bu alanlarda güçlü bir rekabet eğiliminin ve baskının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yaşanılan bu rekabet ve baskıların, ortak alanların kullanımı üzerinde bir trajediye yol açtığı dikkat çekmektedir. Bu trajedinin önüne geçebilmek adına önemli düşünürler tarafından koruma stratejileri geliştirilmiştir. Ortak alanların genel olarak önemi ve koruma stratejilerini konu alan bu çalışma da, bu alanların temel değerini yitirmesinin yarattığı eşitsizliklerin önüne geçebilmek ve bu eşitsizliklerin en aza indirilmesini sağlamak adına önerilen koruma stratejilerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında ortak malların kullanımında yaşanan trajediyi anlatan Garrett Hardin incelemeye alınmış ve bu alanların korunmasına dair önerdiği koruma modelleri tartışılmıştır. Yine çalışma kapsamında Hardin tarafından önerilen modellere getirilen eleştiriler, Elinor Ostrom tarafından ele alınan kolektif denetim stratejisi bağlamında değerlendirilmiştir. Yapılan tüm değerlendirmeler Türkiye üzerinden ortak alanlar için uygulanan mevcut politikalar ışığında ele alınmış ve tartışılmıştır.
Keywords : Ortak Alan, Mahkumlar İkilemi, Özelleştirme, customization, Prisoner's Dilemma,