AYDEDE 1922-1

Authors : Yenal ÜNAL

Pages : 74-78

Doi:10.53507/akademikdusunce.1088755

View : 21 | Download : 27

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Other Papers

Abstract :Refik Halit’in üzerine bazı değerlendirmeler yaptığımız “Aydede” adlı dergi yine onun mütareke döneminde bizzat yayımlayıp, makale ve fıkralar kaleme almış olduğu bir yayın organıdır. Bir bütün hâlinde değerlendirildiğinde “Aydede” aslında iki farklı yayın döneminde okuyucu ile buluşmuştur. Derginin birinci yayın dönemi 1922 yılında toplam 90 sayı yayımlanmak suretiyle gerçekleşmiştir. İkinci yayın devresi ise Refik Halit’in, ikinci sürgün döneminin bitişinden 10 yıl sonra 1948 yılında başlamış ve 1949’da son bulmuştur. Yani dergi farklı tarihlerde toplam 3 yıllık bir dönemde yayımlanmıştır. Türkolog Prof. Dr. Mustafa Apaydın tarafından Refik Halit’in bu dergide kaleme almış olduğu makale ve fıkralar toplam üç farklı kitapta “Aydede 1922-1”, “Aydede 1948-2”, “Aydede 1949-3” adlarıyla bir araya getirilerek neşredilmiştir. Bu incelemede Apaydın tarafından yayına hazırlanmış olan “Aydede 1922-1” adlı çalışma hakkında çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuştur. Bilindiği üzere içinde bulunduğumuz yıl Büyük Taarruz’un 100. Yıl Dönümü’dür. Büyük Taaruz’la ilgili etkinlik ve yayınların sayısında gözle görülür bir artış beklenmektedir. Bu nedenle Millî Mücadele’nin askerî aşamasının kesin bir zaferle taçlandırıldığı 1922 yılının birçok cepheden yorumlanması gerekmektedir. Bu noktada Refik Halit’in neşrettiği ve ilk yayın devresinde toplam 90 sayı çıkmış olan “Aydede” dergisinin yeniden gündeme gelmesinin son derece faydalı olacağı kanaatindeyiz. Tam 100 yıl önceki dönemde İstanbul münevverlerinin Millî Mücadele’ye bakışı, bu yıl boyunca Anadolu’da ve İstanbul’da yaşanan siyasi ve askerî gelişmelerin anlaşılmasında “Aydede”nin mükemmel bir örnek oluşturacağı aşikârdır. “Aydede” bu yayın döneminde hem Anadolu’da hem de İstanbul’da saray çevresinde sıkı bir biçimde takip edilen bir neşriyattır. Bu da derginin birçok muhit tarafından önemsendiğini göstermektedir.
Keywords : Refik Halit Karay, Aydede, 1922, Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadele