Estimation of the Global-Scale Ecological Footprint within the Framework of STIRPAT Models: The Quantile Regression Approach

Authors : Derya TOPDAĞ, Tuğçe ACAR, İsmail ERKAN ÇELİK

Pages : 339-358

View : 25 | Download : 17

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan kaynaklı itici güçlerin küresel çevresel değişimde oynadığı temel role rağmen, bu etkilere neden olan belirli etkenler hakkındaki bilgi sınırlıdır ve belirsizlikler devam etmektedir. Bu bağlamda, ekolojik ayak izi hem mevcut uygulamaların görünürdeki sürdürülemezliğini hem de ülkeler arasında kaynak tüketimindeki eşitsizlikleri vurgulamak için kullanılan bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Ekolojik ayak izi, ne kadar arazinin doğal kaynakların tüketimini destekleyebileceğini ölçmek için bir yöntem sağlar ve insanın dünya üzerindeki etkisini açık bir biçimde ortaya koyan bir ölçü sağlamaktadır. Son yıllarda sürdürülebilir kalkınma ve biyolojik kapasite tartışmaları, esas olarak ekolojik ayak izini etkileyen faktörler ve çevresel kaliteyi iyileştirme yaklaşımları etrafında dönmektedir. Bu nedenle, küresel ekolojik ayak izini etkileyen faktörlerin belirlenmesi önemlidir. Bu amaçla 2016 yılında gelir düzeylerine göre tahsis edilen 154 ülke için STIRPAT model yapısı çerçevesinde uygulanan kantil regresyon yaklaşımı ile güncel veriler dikkate alınarak yatay kesit analizi yapılmıştır. Kantil regresyon bulgularına göre; refah ve mali gelişme endeksinin katsayıları pozitiftir ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Nüfusun kişi başına düşen ekolojik ayak izi miktarını azalttığı, böylece toplam ekolojik ayak izini artırdığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca hizmet sektörünün yoğunluğunun ekolojik ayak izini olumsuz etkilediği tespit edilmiştir.
Keywords : Kantil Regresyon, Ekolojik ayak izi, STIRPAT model, Kantil regresyon