Kripto Paralarda Miktar Teorisi Uygulaması: Bitcoin Örneği ve Covid-19 Salgının Etkisi

Authors : Seren FIRAT, Esat DAŞDEMİR

Pages : 81-102

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2021-07-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma kripto paralar için miktar teorisinin geçerliliğini sınamaktadır. Son yıllarda para piyasalarında gündeme gelen kripto paralar, paranın yeni bir türü olarak algılanmaktadır. Paranın tarihsel gelişimi ele alındığında kripto paraların çıkışı, geleneksel paraların kullanılmasına neden olan ihtiyaçlar ile benzerlik göstermektedir. Dolayısıyla literatürdeki para kurallarının geleceğin parası olarak adlandırılan kripto paralar için test edilmemesi büyük bir eksikliktir. Çalışma kapsamında kripto paraların çıkışı ve kullanıma başlaması diğer para türleri ile karşılaştırmalı olarak ele alınmış ve kripto paralar için Fisher’in miktar teorisi modeli test edilmiştir. Temel kripto para birimi olan Bitcoin’in piyasa değeri ve miktarı kullanılarak Ağustos 2010 ve Nisan 2021 dönemini kapsayan aylık frekanslı veriler ile zaman serisi analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucu Bitcoin miktarı ve değeri arasında doğrusal bir ilişki olduğu anlaşılmıştır. Bu durumun temel nedeni blok zincir yöntemini kullanan kripto paralardaki madencilik faaliyetleri ile açıklanmıştır. Yapılan ekonometrik analiz Covid-19 salgınının Bitcoin miktarı ve piyasa değeri arasındaki doğrusal ilişkiyi güçlendirdiğini göstermiştir. Analiz sonuçlarının anlaşılması ve literatürdeki boşluğu doldurmak amacıyla çalışma kapsamında blok zincir yöntemini kullanan kripto paralar için para arzı, emisyon ve senyoraj geliri gibi konulara değinilmiş ve bu süreçlerin işleyişi açıklanmıştır. Bu çalışma kripto paralarda Fisher Miktar Teorisinin geçerli olmadığını gösteren öncül bir kaynaktır.
Keywords : Kripto para, Miktar teorisi, Covid 19